ဇြန္လကေတာ့ အေမရိကန္ႏုိင္ငံမွာ LGBT Pride Month လို႔ သတ္မွတ္ထားပါတယ္ခင္ဗ်။ ဒါေၾကာင့္ သတင္း Channel ေတြ ဖြင့္ၾကည့္လိုက္လို႔ လိင္တူခ်စ္သူေတြအေၾကာင္းမ်ားပါလာခဲ့ရင္ သက္တန္႔ေရာင္ေလးေတြကိုပါ ပူးတြဲေတြ႔ျမင္ရမွာပါ။
ဒါဆုိရင္ သူတို႔က သူတို႔ကုိ ကုိယ္စားျပဳတဲ့ သေကၤတအျဖစ္ အျခားအေရာင္ေတြ၊ အျခားသေကၤတေတြ မသံုးဘဲ သက္တန္႔ေရာင္ကိုပဲ အသံုးျပဳၾကတာပါလဲ။
ဒီ LGBT Pride အလံကို ၁၉၇၈ ခုႏွစ္မွာ တီထြင္ခဲ့တာျဖစ္ျပီး တီထြင္ခဲ့သူ Gilbert Baker ဟာ လိင္တူခ်စ္သူအခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူတစ္ေယာက္လည္း ျဖစ္၊ စစ္မႈထမ္းေဟာင္းတစ္ေယာက္လည္း ျဖစ္ျပီးေတာ့ အႏုပညာရွင္တစ္ေယာက္လည္းျဖစ္ပါတယ္။ စိတ္မေကာင္းစရာကေတာ့ Gilbert ဟာ ဒီႏွစ္ မတ္လမွာပဲ ကြယ္လြန္သြားခဲ့ပါျပီ။
သူဟာ အဲဒီအလံကုိ အဲဒီႏွစ္က ဆန္ဖရန္စစၥကုိမွာလုပ္တဲ့ လိင္တူခ်စ္သူလြတ္လပ္ခြင့္ခ်ီတက္ပြဲတစ္ခုအတြက္ ျပဳလုပ္ခဲ့တာျဖစ္ျပီး လိင္တူခ်စ္သူလည္းျဖစ္၊ ႏုိင္ငံေရးသမားလည္းျဖစ္တဲ့ Harvey Milk ရဲ့ ေတာင္းဆုိမႈေၾကာင့္ ျပဳလုပ္ခဲ့တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ Harvey ဟာ အဲဒီႏွစ္ရဲ့ ေနာက္ပုိင္းလေတြမွာပဲ လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္ခံခဲ့ရပါတယ္။
တီထြင္ျပီးေနာက္ ခ်က္ခ်င္းပဲ ဒီအလံဟာ လိင္တူခ်စ္သူေတြရဲ့ သေကၤတအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳခံရျပီး ေအာင္ျမင္ခဲ့ပါတယ္။ “ကၽြန္ေတာ္တို႔ အဲ့ဒီမွာ ရပ္ျပီး အလံေတြ အမ်ားၾကီး တလူလူလႊင့္လာတာကို ၾကည့္ေနမိတယ္။ ဘာရွင္းျပခ်က္မွကို မလိုဘဲနဲ႔ လူေတြဟာ ဒီအလံဟာ သူ႔တို႔ရဲ့ ကုိယ္စားျပဳအလံလို႔ကို ခ်က္ခ်င္းသိလိုက္ၾကတာပါ။” လို႔ အဲဒီတုန္းက ခ်ီတက္ပြဲမွာ ရွိခဲ့သူ၊ လိင္တူခ်စ္သူအခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူတစ္ေယာက္လည္း ျဖစ္တဲ့ Cleve Jones က New York Times ကို ေျပာခဲ့ပါတယ္။ႏွစ္ၾကာျမင့္လာတဲ့အခါ အလံမွာ ေျပာင္းလဲမႈေလးေတြ ရွိလာပါတယ္။ ေခတ္ေပၚအလံ Version က ေျခာက္ေရာင္ပဲ ရွိျပီး နဂိုမူရင္းအလံမွာေတာ့ ရွစ္ေရာင္ပါရွိပါတယ္။ အေရာင္တစ္ခုစီဟာလည္း အလကားေလွ်ာက္ထည့္ထားတာမဟုတ္ဘဲ အဓိပၸာယ္အသီးသီးစီ ရွိၾကပါတယ္။
၁။ ပန္းေရာင္ – လိင္မႈဆုိင္ရာ
၂။ အနီေရာင္ – ဘဝေရးရာ
၃။ လိေမၼာ္ေရာင္ – ကုစားမႈ
၄။ အဝါေရာင္ – ေနေရာင္ျခည္အလင္း
၅။ အစိမ္း – သဘာဝ
၆။ စိမ္းျပာ – မ်က္လွည့္ဆန္မႈ
၇။ အျပာ – ဟာမိုနီျဖစ္မႈ
၈။ ခရမ္းေရာင္ – စိတ္ဝိညာဥ္
၁၉၇၉ ခုနွစ္မွာ အလံဟာ အေရာင္ေျခာက္ေရာင္အျဖစ္ကို လက္ေတြ႕က်တဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္ေတြနဲ႔ ေျပာင္းလဲသြားခဲ့ပါတယ္။ ပန္းေရာင္ဆုိးေဆးဟာ ေစ်းၾကီးတယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔ မပါေတာ့ဘဲ၊ အျပာေရာင္နဲ႔ စိမ္းျပာေရာင္ဟာလည္း ေပါငး္စပ္သြားျပီး ေတာ္ဝင္အျပာေရာင္ျဖစ္သြားခဲ့ပါတယ္။
“ အလံကို ဒီေန႔အသံုးျပဳေနတဲ့ ေျခာက္ေရာင္ျဖစ္ေအာင္ နဂို ရွစ္ေရာင္ကေန ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲခဲ့ရတဲ့အခ်က္ကေတာ့ ၁၉၇၈ ခုနွစ္မွာ အေရာင္ဆိုးတဲ့ ဆိုးေဆးေတြဟာ ေစ်းၾကီးတာလည္း တစ္ခ်က္ပါဝင္ပါတယ္” လို႔ Gilbert Baker က ေခတ္ေပၚအႏုပညာျပတိုက္ကို ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
လူသိမခံတဲ့ လိင္တူခ်စ္သူေတြဟာ သူတို႔ရဲ့ လိင္စိတ္ခံယူမႈကို အျခားသူေတြကို မသိမသာအခ်က္ျပႏုိင္ဖို႔အတြက္ အေရာင္ေတာက္ေတာက္ေတြသံုးၾကတယ္ဆိုတာ ေရွးပေဝသဏီတည္းက ရွိျပီးသားျဖစ္ပါတယ္။ အုိင္းရစ္လူမ်ိုဳး စာေရးဆရာ၊ကဗ်ာဆရာျဖစ္တဲ့ Oscar Wilde ဟာဆိုရင္ အစိမ္းေရာင္ကာေနးရွင္းပန္းကို ရင္ဘတ္မွာ ဝတ္ဆင္ခဲ့ျပီး၊ အဝါေရာင္ဟာလည္း ၾသစေၾတးလ်မွာဆိုရင္ ဒီလိုကိစၥေတြကို ရည္ညႊန္းတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ႏုိင္ငံမွာေတာ့ ခရမ္းေရာင္ကို အသံုးျပဳၾကပါတယ္။
ဒုတိယကမာၻစစ္ျဖစ္တုန္းက နာဇီေတြက ဂ်ဴးေတြကို အစုလုိက္အျပံဳလိုက္သတ္ျဖတ္မႈျဖစ္ရပ္အတြင္းဟ နာဇီေတြဟာ ဖမ္းဆီးရမိတဲ့ ေဂးအမ်ိဳးသားေတြကို ပန္းေရာင္ၾတိဂံေတြ ဝတ္ဆင္ခုိင္းျပီး လိင္မႈေရးရာ စံေသြလြဲေနတဲ့ သူေတြအတြက္ သေကၤတဆိုျပီး သတ္မွတ္ခဲ့ၾကတာပါ။
ဒီေနာက္ဆံုးလုပ္ထားတဲ့ သက္တန္႔ေရာင္အလံကေတာ့ အဲဒီအမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ အေရာင္သတ္မွတ္မႈေတြကို အသံုးျပဳျပီး လြယ္ကူရွင္းလင္းတဲ့ သေကၤတတစ္ခုအျဖစ္နဲ႔ LGBT အသုိင္းအဝိုင္းက ျပန္လည္ေဖာ္ထုတ္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
သေကၤတတီထြင္သူ Baker ကေတာ့ “ သက္တန္႔ေရာင္အလံဟာ တကယ့္ကို လိုအပ္လို႔ ျဖစ္ေပၚလာရတာပါ၊ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဟာ အရင္ကဆိုရင္ နာဇီေတြဆီက ပန္းေရာင္ၾတိဂံကို အသံုးျပဳခဲ့ရျပီး ဒီပန္းေရာင္ၾတိဂံဟာ လူသတ္မႈေတြ၊ အစုလိုက္အျပံဳလိုက္သုတ္သင္မႈေတြနဲ႔ ဟစ္တလာရဲ့ ေၾကာက္မက္ဖြယ္ေကာင္းလွတဲ့ ေနရာကေန ဆင္းသက္လာခဲ့ရတာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဟာ ပိုျပီးလွပတဲ့၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အသုိင္းအဝိုင္းကပဲ ျပဳလုပ္တဲ့ အလံတစ္ခု လိုအပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီသက္တန္႔ေရာင္ေတြကေတာ့ လံုးဝျပည့္စံုမႈရွိျပီး ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ့ လူမ်ိဳး၊ လိင္၊ အသက္အရြယ္အစရွိတဲ့ မတူကြဲျပားမႈအားလံုးကိုလည္း ကိုယ္စားျပဳႏုိင္ခဲ့ပါတယ္” လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
သက္တန္႔ေရာင္ေတြဟာ ဒီမွာတင္မရပ္တန္႔ဘဲ ေပါ့ပ္ယဥ္ေက်းမႈထိလည္း ထုိးေဖာက္ခဲ့ပါတယ္။ “The Wizard of Oz” ဇာတ္ကားမွာ ပါဝင္တဲ့ ၾကယ္ပြင့္လည္းျဖစ္၊ ေဂးေတြရဲ့ Icon တစ္ခုအျဖစ္လည္း သတ္မွတ္ခံရတဲ့ Judy Garland ဟာဆုိရင္ ရုပ္ရွင္ထဲမွာ “Somewhere Over the Rainbow” ဆိုတဲ့ သီခ်င္းကို သီဆိုခဲ့လို႔ နာမည္ေက်ာ္ၾကားခဲ့ပါတယ္။
Gilbert Baker ရဲ့ သက္တန္႔ေရာင္စဥ္ေတြဟာ အလံေတြေပၚကို ေျပာင္းေရႊ႕ေရာက္ရွိျပီးတည္းက LGBT လႈပ္ရွားမႈေတြအတြက္ ကိုယ္စားျပဳေနခဲ့ပါျပီ။ ၂၀၁၅ခုႏွစ္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံမွာ လိင္တူခ်င္းလက္ထပ္ခြင့္ကို ႏုိင္ငံအဝွမ္းတရားဝင္ခြင့္ျပဳခဲ့တုန္းကဆိုရင္ အိမ္ျဖဴေတာ္ကအစ သက္တန္႔ေရာင္မီးေတြ ထြန္းညွိဂုဏ္ျပဳခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီအလံကုိ အခ်ိန္နဲ႔ ေနရာေပၚလိုက္ျပီး နည္းနည္းျပဳျပင္ျပီး သံုးခဲ့တဲ့ ျဖစ္ရပ္ေတြလည္း ရွိခဲ့ပါေသးတယ္။ ဖီလာဒယ္ဖီးယားက Version တစ္ခုမွာဆုိရင္ လူမ်ိဳးအားလံုးေပါင္းစပ္ပါဝင္မႈအတြက္ဆိုျပီး အနက္နဲ႔ အညိဳကို ေပါင္းထည့္ခဲ့ၾကျပီး ၂၀၀၁ ခုႏွစ္တုန္းကေတာ့ AIDS အသိပညာေပးလႈပ္ရွားမႈအတြက္ မူရင္းအလံမွာ အနက္ေရာင္တစ္လိုင္းေပါင္းထည့္ခဲ့တာမ်ိဳးလည္း ရွိခဲ့ပါတယ္။
ကေန႔မွာေတာ့ ဒီအလံဟာ LGBT Pride အတြက္တင္မဟုတ္ဘဲ အျခား သမုိင္းနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးဆိုင္ရာ အဓိပၸာယ္ေတြပါ တည္ရွိလာခဲ့ျပီး ျငိမ္းခ်မ္းေရးသေကၤတအေနနဲ႔ အလံရဲ့ ေရာင္စဥ္ေပၚေတြမွာ အျဖဴေရာင္စာလံုးနဲ႔ Pace လို႔ ေရးသားျပီး သံုးစြဲခဲ့ပါတယ္။
ဒီေလာက္ဆုိရင္ေတာ့ Gilbert Baker တီထြင္ခဲ့တဲ့ သက္တန္႔ေရာင္အလံရယ္၊ ဘာေၾကာင့္ လိင္တူခ်စ္သူေတြရဲ့ ပြဲေတာ္ေတြ၊ ကိုယ္စားျပဳမႈေတြမွာ ဒီအလံကို သံုးရတယ္ဆိုတာ တီးမိေခါက္မိရွိေလာက္ျပီလို႔ ထင္မိပါတယ္ခင္ဗ်ာ။
crd: akhayar
Post a Comment