ကြ်န္ေတာ္တို႔ သတိမထားမိတဲ့ ကင္ဆာလကၡဏာေတြ
ေရာဂါတစ္ခုကို ရွိတယ္ဆိုတာ ပိုၿပီးျမန္ျမန္သိေလေလ ေရာဂါေပ်ာက္ကင္းဖို႔ရာခုိင္ႏႈန္းမ်ားေလေလပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ကင္ဆာလိုေရာဂါမ်ဳိးေတြဆိုရင္ အေစာပိုင္းေရာဂါလကၡဏာေတြကို သတိျပဳမိတယ္ဆိုရင္ေတာ့ အႏၱရာယ္ရွိႏုိင္တဲ့ အေျခေနေတြကေန ေရွာင္ရွားဖုိ႔ အမ်ားႀကီး အေထာက္အကူျပဳမွာပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ႔လည္း ဒီအေစာပိုင္းေရာဂါလကၡဏာေတြကုိ လူအမ်ားစုက သတိမျပဳမိဘဲ ရွိေနတတ္ၿပီး ေနာက္ပိုင္းက်မွ ဒုကၡေတြ႔ရပါေတာ့တယ္။ဒီလိုမျဖစ္ေစဖုိ႔ အျဖစ္မ်ားတဲ့ ကင္ဆာေရာဂါေတြရဲ႕ ကနဦးေရာဂါလကၡဏာမ်ားကို ေအာက္မွာ ေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါတယ္။
ေဖာ္ျပထားတဲ့ေရာဂါလကၡဏာေတြထဲက တစ္ခုခုျဖစ္ၿပီဆုိရင္ေတာ့ ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ဇီဝျဖစ္စဥ္မွာ တစ္ခုခုလြဲေနၿပီဆိုတာကို ေဖာ္ျပတာပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေရာဂါလကၡဏာေတြထဲက တစ္ခုခုျဖစ္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ အခ်ိန္တန္ရင္ ေကာင္းသြားမွာ ပါဆိုၿပီး ေပါ့ေပါ့ဆဆမေနသင့္ပါဘူး။
၁။ အဆုတ္ကင္ဆာရဲ႕အေစာပိုင္းလကၡဏာမ်ား
အေမရိကန္ကင္ဆာအဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ အဆိုအရ အဆုတ္ကင္ဆာဟာ တျခားခႏၶာကိုယ္ အစိတ္အပိုင္းေတြကို မကူးစက္ခင္အထိ ဘာလကၡဏာမွ မျပဘူးလုိ႔ဆိုပါတယ္။ ဒါေပမဲ႔လည္း ကနဦးေရာဂါလကၡဏာေတြကို ျပတဲ့ အေျခအေနတခ်ဳိ႕လည္းရွိပါတယ္။ ဒီလကၡဏာေတြကေတာ့ သိသိသာသာ ကိုယ္အေလးခ်ိန္က်လာျခင္း၊ ၾကာရွည္ ေခ်ာင္းဆိုးျခင္း၊ ပံုမွန္မဟုတ္တဲ့ အသံေျပာင္းလဲသြားျခင္း၊ လည္ေခ်ာင္းအလြန္အကြ်ံနာျခင္း၊ အသက္ျပင္းျပင္း ရႈလုိက္တဲ့အခါ၊ ေခ်ာင္းဆိုးတဲ့အခါ၊ ရယ္တဲ့အခါမွာ ရင္ဘက္နာက်င္ျခင္းတို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။အေစာပိုင္းအဆင့္ကို ေက်ာ္လြန္ၿပီး အဆုတ္ကင္ဆာရဲ႕ ဒုတိယအဆင့္ကို ေရာက္တဲ့အခါမွာ ေခ်ာင္းဆိုး ေသြးပါ ျဖစ္ၿပီး အသက္ေကာင္းေကာင္းမရႈႏုိင္တာမ်ဳိးျဖစ္လာပါမယ္။ ေနာက္တစ္ခါ အရိုးေတြနာလာမယ္။ ေခါင္းကိုက္ တာ အားနည္းတာမ်ဳိးေတြျဖစ္လာမယ္။ အထူးသျဖင့္ လည္ပင္းနဲ႔ ညွပ္ရိုးအထက္နားမွာ အစိုင္အခဲေတြလုိ ေဖာင္းလာတယ္ဆိုရင္ေတာ့ အဆုတ္ကင္ဆာရဲ႕အျမစ္ေတြဟာ တျခား ခႏၶာကိုယ္ အစိတ္အပိုင္းေတြဆီကူးစက္ ေနၿပီလုိ႔ သိႏုိင္ပါတယ္။ ကင္ဆာအျမစ္ေတြဟာ အသည္းဆီေရာက္သြားတဲ့အခါ အရည္ျပားနဲ႔ မ်က္လံုးေတြ အေရာင္ေဖ်ာ့လာႏိုင္ပါတယ္။
အေပၚကေဖာ္ျပထားတဲ့ေရာဂါလကၡဏာေတြ ခံစားေနရတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဆရာဝန္ဆီကိုသြားျပဖို႔ အႀကံေပး လုိက္ပါတယ္။ ေရာဂါကို ျမန္ျမန္သိတဲ့အခါ ထိေရာက္တဲ့ ကုသမႈေတြကို ျမန္ျမန္လုပ္ႏုိင္မွာပါ။
၂။ ရင္သားကင္ဆာရဲ့ အေစာပိုင္းလကၡဏာမ်ား
ရင္သားကင္ဆာရဲ့အျဖစ္အမ်ားဆံုး လကၡဏာကေတာ့ ရင္သားမွာ အက်ိတ္အခဲျဖစ္လာတာပါပဲ။ ဒီအက်ိတ္အခဲေတြဟာ မာေနၿပီး၊ နာက်င္မႈမရွိဘဲ ပံုစံဟာလည္း မမွန္ပါဘူး။ ကိုယ့္ရဲ႕ရင္သားဟာ ပံုမွန္ အေျခအေနမွာ ဘယ္လုိပံုစံရွိၿပီး ဘယ္လုိခံစားရတယ္ဆိုတာကို သိဖို႔ကလည္း အေရးႀကီးပါတယ္။ နာက်င္တယ္ ဒါမွမဟုတ္ ကင္ဆာရဲ႕လကၡဏာ တစ္ခုခုရွိတယ္လုိ႔သံသယျဖစ္ရင္ေတာ့ ကုိယ္ကိုတိုိင္ေလ့လာ ဆန္းစစ္ႏုိင္ပါတယ္။ရင္သားကင္ဆာရဲ့ အေစာပိုင္းလကၡဏာတခ်ဳိ႕ဟာေတာ့ ရင္သားပံုမွန္မဟုတ္ဘဲ ႀကီးလာျခင္း၊ ႏို႔သီးေခါင္း ဒါမွမဟုတ္ ရင္သားနာက်င္ျခင္း၊ ႏို႔သီးေခါင္း ကြ်ံဝင္ျခင္း၊ ႏို႔သီးေခါင္းမွ ႏို႔မဟုတ္တဲ့ အရည္ထြက္ျခင္း၊ ႏို႔သီးေခါင္း ဒါမွ မဟုတ္ ရင္သားအေရျပား နီျမန္းလာျခင္းတို႔ပဲျဖစ္ပါတယ္။
၃။ အေရျပားကင္ဆာရဲ့ အေစာပိုင္းလကၡဏာမ်ား
ပံုမွန္မဟုတ္တဲ့ မဲွ႔ေပါက္ျခင္း၊ နာက်င္ျခင္း၊ အစိုင္အခဲျဖစ္ျခင္း၊ အေရျပားအေရာင္ေျပာင္းျခင္းတုိ႔ဟာ အေရျပား ကင္ဆာရဲ႕ အေစာပိုင္းလကၡဏာေတြျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဂ်ုဳိင္းေအာက္မွာ အဖုမာမာေတြေပါက္လာတာ၊ မိတ္ကပ္နဲ႔ အစာဓါတ္မတည္မႈေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ႏုိင္တဲ့ အေရျပားနာတာ၊ အနီစက္ေတြျဖစ္လာတာ၊ ေမြးရာပါ အမွတ္ေတြ ႀကီးလာတာေတြဟာ အေရျပားကင္ဆာရဲ႕ အေစာပိုင္းလကၡဏာတခ်ဳိ႕လည္း ျဖစ္ေနႏုိင္ပါတယ္။၄။ အရည္ျပားကင္ဆာ ၃ မ်ိဳး
BCC အရည္ျပားကင္ဆာ- ေနေရာင္ျခည္အလြန္အကြ်ံထိေတြ႔တဲ့ ေခါင္း၊လည္ပင္း၊ ပခံုးလိုေနရာမ်ဳိးေတြမွာ အျဖဴေရာင္ ေခ်ာေခ်ာမြတ္မြတ္အဖု ထြက္လာတာျဖစ္ပါတယ္။ အဖုႀကီးလာတဲ့အခါမွာ အဲ့ဒီအဖုေပၚကေန ေသြးေၾကာေလးေတြကို လွမ္းျမင္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒီအေရျပားကင္ဆာ အမ်ဳိးအစားကေတာ့ အႏၱရာယ္အနည္းဆံုး ျဖစ္ပါတယ္။ မွန္မွန္ကန္ကန္ကုသေပးမယ္ဆိုရင္ေတာ့ အမာရြတ္ေတာင္ မက်န္ေအာင္ကုသႏုိင္ပါတယ္။Squamous-cell အရည္ျပားကင္ဆာ- ေနေရာင္ျခည္ထိေတြ႔မ်ားတဲ့ အေရျပားေပၚမွာ ငါးအေၾကးခြံလုိ အရည္ျပားမာမာေတြ ျဖစ္လာတာျဖစ္ပါတယ္။ အဲ႔ဒီအေရျပားမာမာေတြဟာ ခႏၶာကိုယ္အႏွံ႔ ပ်ံ႕ႏွံ႔သြားႏုိင္ပါတယ္။
Melanoma အရည္ျပား ကင္ဆာ- ဒီေရာဂါရဲ႕ လကၡဏာေတြကေတာ့ မွဲ႔ေတြရဲ႕ အရြယ္အစား ပံုစံ အေရာင္ ေျပာင္းျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ မွဲ႔အသစ္ထြက္လာတာ ဒါမွမဟုတ္ မွဲ႔ေဘးနားေတြမွာ နာတာ၊ ယားတာ၊ ျပည္တည္ အနာေပါက္တာ၊ နီျမန္းလာတာ၊ ေသြးထြက္လာတာတို႔ဟာလည္း ဒီေရာဂါရဲ႕လကၡဏာေတြ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။
၅။ ေက်ာက္ကပ္ကင္ဆာရဲ့ အေစာပိုင္းလကၡဏာမ်ား
ဆီးသြားတဲ့အခါ ေသြးပါတာ၊ ေျခက်င္း၀တ္နဲ႔ ေျခေထာက္ေတြ ေရာင္လာတာ၊ ေသြးတိုးတာ၊ ေမာတာ၊ အစာစားခ်င္စိတ္မရွိတာ၊ ရုတ္တရက္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္က်တာ၊ ပံုမွန္မဟုတ္ဘဲ ထပ္တလဲလဲဖ်ားတာ၊ နံၾကားေတြ ခါးေတြနာတာ၊ ၀မ္းဗိုက္ေဘး ေနာက္ေက်ာ မွာ အစိုင္အခဲေတြျဖစ္လာတာေတြဟာ ေက်ာက္ကပ္ကင္ဆာရဲ့ အေစာပိုင္းလကၡဏာေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။၆။ အစာအိမ္ကင္ဆာရဲ႕ကနဦးလကၡဏာမ်ား
အစာအိမ္ကင္ဆာကေတာ့ အေစာပိုင္းအဆင့္ေတြမွာ လကၡဏာ အေထြအထူးျပေလ့မရွိပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္မို႔ အစာအိမ္ကင္ဆာရဲ႕ အေစာပိုင္းလကၡဏာေတြကို သိဖို႔ဆိုတာ မလြယ္ပါဘူး။တခ်ဳိ႕ျဖစ္တတ္တဲ့ အစာအိမ္ကင္ဆာလကၡဏာေတြကေတာ့ အစာစားခ်င္စိတ္ေလ်ာ့နည္းလာျခင္း၊ ရုတ္တရက္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္က်လာျခင္း၊ ဗုိက္ခဏခဏ ေအာင့္ျခင္း၊ ၀မ္းဗုိက္ အထူးသျဖင့္ ခ်က္အထက္ပိုင္းမွာ မအီမသာ ျဖစ္ျခင္း၊ အစာနည္နည္းေလးစားလုိက္ရံုနဲ႔ ဗိုက္အထက္ပိုင္းမွာ ျပည့္အင့္ေနတယ္လုိ႔ခံစားရျခင္း၊ အစာမေၾကျခင္း၊ ေလပူတတ္ျခင္း၊ အန္ခ်င္စိတ္ေပါက္ျခင္း၊ (ေသြးပါေသာ)အန္ျခင္း၊ ဝမ္းဗိုက္ပူလာျခင္း ဝမ္းဗိုက္မွာ အရည္မ်ားစုလာျခင္း၊ ေသြးနီဥမ်ားနည္းလာျခင္းတို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအထဲက တခ်ဳိ႕ လကၡဏာေတြဟာ အစာအိမ္ေရာဂါပိုး၊ အစာအိမ္အနာတို႔ေၾကာင့္လည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒီလကၡဏာေတြ ျဖစ္လာတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ပစ္မထားဘဲ ဆရာဝန္နဲ႔ ျပပါ။ ဒီလိုနည္းလမ္းေလးေတြနဲ႔ဆိုရင္ေတာ႔ ကင္ဆာလကၡဏာေတြကို သိႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။
Post a Comment