နတ္
နတ္ဟူသည္ ျမန္မာစကား“နာထ”ဟူေသာ ပါဠိမွ ဆင္းသက္လာသည္ ဟု ေဝါဟာရလိနတၱဒီပနီက်မ္းက ဖြင့္ဆိုထားသည္။
နာထ၏ အနက္အဓိပၸါယ္မွာ ကိုးကြယ္ရာျဖစ္သည္။
ေလာကီ၊ ေလာကုတၱရာအက်ဳိးတို႔အတြက္ လူသားတို႔ကိုးကြယ္ရာျဖစ္ေသာေၾကာင့္ “နာထ”၊“နာတ္”၊“နတ္”ဟု ေခၚဆိုေနၾကသည္။ နတ္ကို ပါဠိဘာသာအားျဖင့္ “ေဒဝ”ဟု၍၎၊ “ေဒဝတာ”ဟု၍၎ ေခၚေဝၚသံုးစြဲခဲ့သည္။
ပ႒ာန္းမူလ ဋီကာက်မ္း ဝိသုဒၶိမဂ္ မဟာဋီကာက်မ္းတို႔၌-
လူသားတို႔အား ရာထူးဌာနႏ ၱရ စေသာ စည္းစိမ္ဥစၥာကို ေပးတတ္သူ၊
လူသားတို႔ ပူေဇာ္သကၠာရကို ခံယူထိုက္သူ၊
အက်ဳိးတရားျပ၍ ၫႊန္ၾကားဆံုးမတတ္သူ၊
ပ်က္စီးျခင္း ေဘးဒုကၡအမ်ဳိးမ်ဳိးတို႔မွ လြတ္ကင္းသူတို႔က ငါတို႔ ကိုးကြယ္ရာ ျဖစ္ေပသည္ဟု ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္ ခ်ီးမြမ္းအပ္သူတို႔ ျဖစ္သည္ဟု ဖြင့္ဆိုျပထားပါသည္။
နတ္ျပည္ေျခာက္ထပ္
စတုမဟာရာဇ္ နတ္မင္းႀကီးေလးပါး စိုးပိုင္ေသာ နတ္ျပည္(ဘူမ႒၊ ရုကၡ႒၊ အာကာသ႒ နတ္တို ့သည္ စတုမဟာရာဇ္ ဘံု၌ပါဝင္သည္။)
တာ၀တိ ံသာ
နတ္တို ့သနင္း သိႀကားမင္းစံရာ နတ္ျပည္၊
ယာမာ
ဆင္းရဲျခင္းမွ ကင္းေသာ နတ္ျပည္၊
တုသိတာ
စိတ္၏ ႏွစ္သက္ျပည့္ျဖိဳးျခင္း ရွိေသာ နတ္ျပည္ (အေလာင္းေတာ္နတ္သားတို ့ ဘုရားအျဖစ္သို ့ေရာက္မည့္ ေနာက္ဆံုးဘဝ မတိုင္မီတြင္ တုသိသာ နတ္ျပည္တြင္ ျဖစ္ျမဲ ဓမၼတာျဖစ္သည္။)
နိမၼာနရတိ
တန္ခိုး ဖန္ဆင္းျခင္း၌ ေမြ ့ေလ်ာ္ေသာ နတ္ျပည္၊
ပရနိမၼိတ၀သ၀တီၱ
တပါးေသာ နတ္တို ့ ဖန္ဆင္းျပီးေသာ ကာမဂုဏ္၌ အလိုကိုျဖစ္ေစ နတ္ျပည္(မာရ္နတ္မင္းေနရာ နတ္ျပည္လည္းျဖစ္သည္)
စတုမဟာရာဇ္ သည္ ေအာက္ဆံုးျဖစ္၍ ပရနိမၼိတ၀သ၀တီၱ သည္ အထက္ျဖစ္သည္။
နတ္ စုေတ့ ေသဆံုးျခင္း အေၾကာင္း(၄)ပါး
(၁)အာယုကၡယ = သက္တမ္းကုန္၍ ေသျခင္း၊
(၂)ပုညကၡယ = ကုသိုလ္ေကာင္းမႈကုန္၍ ေသျခင္း၊(ကုသိုလ္ေကာင္းမႈ အနည္းငယ္မွ်ျဖင့္ နတ္ျပည္တြင္ လာျဖစ္ေသာ နတ္သားတို႔သည္ ကုသုိလ္ေကာင္းမႈကုန္ေသာအခါ အစြမ္းသတၱိ မရွိေတာ့ဘဲ သက္တမ္းမေစ့ခင္ စုေတ့ ရသည္။)
(၃)အာဟာရကၡယ = စားေနက် ေသာက္ေနက် အခ်ိန္ မစားမေသာက္မိ၍ ေသျခင္း၊(နတ္သားတစ္ဦးသည္ ကာမဂုဏ္ခံစားေန၍ စားခ်ိန္ကို သတိမရဘဲ တစ္နပ္စာမွ် မစားဘဲေနလိုက္လွ်င္ ေနာက္ဘယ္ႏွစ္ႀကိမ္စားစား အသက္မရွည္ႏိုင္ေပ။)
(၄)ေကာဓာဘိဘ၀န = ေဒါသထြက္၍ ေသျခင္း၊(နတ္သားမ်ားသည္ နတ္သမီးမ်ားႏွင့္ ေပ်ာ္ပါးေနေသာအခါ တျခားနတ္မ်ားက လာေရာက္ဖက္ၿပိဳင္တာမ်ဳိး ရွိတတ္သည္။ ထိုအခါ ဖက္ၿပိဳင္လာေသာ နတ္ကို ေဒါသထြက္တတ္သည္။
ေဒါသထြက္ေသာနတ္၏ ကိုယ္ခႏၶာသည္ မီးေလာင္သကဲ့သို႔ ပူၿပီး စုေတ့ရသည္။ ဖက္ၿပိဳင္ေသာ နတ္ကလည္း ေဒါသထြက္လွ်င္ စုေတ့ရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ မိမိကို ေဒါသထြက္မွန္းသိသည္ႏွင့္ ေဒါသမထြက္ခင္ တျခားေနရာသို႔ ေရွာင္သြားရသည္။ သို႔မွသာ အသက္ခ်မ္းသာရာရ၏။)
ပုဗၺနိမိတ္(၅)ပါး
နတ္သား၊ နတ္သမီး တစ္ပါးပါး သက္တမ္းကုန္၍ စုေတ့ေတာ့မည္ ဆိုလွ်င္ လူ႔တို႔၏ အေရအတြက္ (၇)ရက္ေျမာက္တြင္ ပုဗၺနိမိတ္(၅)ပါး ထင္လာသည္။
(၁)ပဋိသေႏၶအခါက ပန္ဆင္ခဲ့ေသာ ပန္းမ်ား ညႇိဳးႏြမ္းကုန္ျခင္း၊
(၂)နတ္အ၀တ္ပုဆိုးမ်ား ညႇိဳးႏြမ္းကုန္ျခင္း၊
(၃)ကိုယ္ခႏၶာ၏ လက္ကတီးၾကားမွ ေခၽြးမ်ား ယိုထြက္လာျခင္း၊
(၄)ကိုယ္ေရာင္ကိုယ္၀ါ ေမွးမိ္ွန္လာျခင္း၊
(၅)နတ္မ်ား၏ ေနရာတြင္ တည္တည္တံ့တံ့ မေနႏိုင္ မထိုင္ႏိုင္ျဖစ္လာျခင္း တို႔ျဖစ္သည္။
ပုဗၺနိမိတ္(၅)ပါး ထင္လာသည္ကို နတ္တိုင္းမသိၾကေပ။ ပညာရွိေသာ နတ္မ်ားကသာ သိၾကသည္။ ပုဗၺနိမိတ္(၅)ပါး ထင္လာၿပီးလွ်င္ နတ္သက္ေႂကြၾကသည္။
နတ္တို႕မရႏိုင္ေသာကမၼ႒ာန္းမ်ား (၁၂)ပါး
အသုဘ ၁ဝ-ပါး၊
ကာယဂတာသတိ၊
အာဟာေရ ပဋိကူလသညာ တို႔ ျဖစ္၏၊
နတ္ျပည္၌ အာ႐ံုငါးပါးကာမဂုဏ္တရားတို႔ လႊမ္းမိုးထားရကား ထိုကမၼ႒ာန္းမ်ား မ်ားကို မရႏိုင္ေပ။
နတျ္ဖစ္ျခင္း အေၾကာင္း ၃-ပါး
(နတ္ျပည္ေရာက္လိုသူမ်ား က်င့္ၾကံရန္ တရားသံုးပါး)
(၁)သစၥံ ဘေဏ-အမွန္ကိုသာ ဆိုေျပာရာ၏၊
(၂)န ကုေဇၩယ်-အမ်က္မထြက္ စိတ္မဆိုးရ၊
(၃)အပၸမၸိ ဒဇၨာ-ေတာင္းခံလာက နည္းနည္းျဖစ္ျဖစ္ ေပးလႉရာ၏။
အတုလ ဝိဇၨာမယ သိဒၶိက်မ္းလာ နတ္မ်ိဳး ၂-ပါး
(၁)ကမၼသကနတ္-ဒါန,သီလ,စ်ာန္,ဘာဝနာ ကုသိုလ္တို႔ေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ နတ္,ျဗဟၼာမ်ား၊
(၂)ဂႏၶာရီနတ္-ေဆး, အင္း, မႏၲာန္, ျပဒါး,သံ, ေက်ာက္မ်က္ ရတနာ စသည္တို႔ တန္ခိုးျဖင့္ ေျမလွ်ိဳးမိုးပ်ံ ေနၾကေသာ ဝိဇၨာဓိုရ္မ်ား။
နတ္ျပည္ေျခာက္ထပ္
စတုမဟာရာဇ္ ၊ တာ၀တိ ံသာ ၊ ယာမာ ၊ တုသိတာ ၊ နိမၼာနရတိ ၊ ပရနိမၼိတ၀သ၀တီၱ
စတုမဟာရာဇ္
ဓတရ႒၊ ၀ိ႐ူဠက၊ ၀ိ႐ူပကၡ၊ ကုေ၀ရ ဟူေသာနတ္မင္းႀကီးေလးပါးကို ပါဠိလို `စတုမဟာရာဇ´ ဟုေခၚ၏။
(စတု=ေလးေယာက္ေသာ+ မဟာရာဇ= နတ္မင္းႀကီး)
ထို နတ္မင္းႀကီးေလးပါးကို ဆည္းကပ္ခစားရသည့္ လက္ေအာက္ခံနတ္တို႔မွာ `စတုမဟာရာဇိက´ ဟုေခၚသည္။ နတ္မင္းႀကီးေလးပါး ႏွင့္ စတုမဟာရာဇိကနတ္တို႔၏ ေနရာဘံုကို ပါဠိလို စာတုမဟာရာဇိကာ ျမန္မာလို စာတုမဟာရာဇ္ဘံု (သို႔မဟုတ္) စာတုမဟာရာဇ္နတ္ျပည္ဟု ေခၚဆိုသည္။
ဤဘံု၌ – သၾကားမင္း ကိုယ္စား
ဓတရ႒ နတ္မင္း
ဝိ႐ူဠက နတ္မင္း
ဝိ႐ူပကၡ နတ္မင္း
ကုေဝရ နတ္မင္း ဟူ၍ နတ္မင္းႀကီးေလးပါး အုပ္စိုးသည္။
ဓတရ႒နတ္မင္းႀကီးသည္ ေငြေရာင္ေတာက္ပေသာျမင့္မိ္ုရ္ေတာင္၏ အလယ္ခုလတ္ အေရွ႕ဘက္နံပါး၌ တည္လ်က္ ဂႏၶဗၺနတ္(ေမႊးႀကိဳင္ေသာ နံ႔သာပင္၌ ပဋိသေႏၶေနၾကေသာ နတ္မ်ား) အေပါင္းတို႔ကို အုပ္ခ်ဳပ္၍မင္းလုပ္သည္။
၀ိ႐ူဠကနတ္မင္းႀကီးသည္ ျမေရာင္ေတာက္ပေသာ ျမင့္မိ္ုရ္ေတာင္၏ ေတာင္ဘက္နံပါး၌ တည္လ်က္ ကုမာၻန္(ႀကီးမားေသာ ၀မ္းဗိုက္ႏွင့္ ေ၀ွးေစ့၊ ျပဴးက်ယ္နီျမန္းေသာ မ်က္စိ ရွိၾကေသာ ဒါန၀ရကၡဳိသ္)အေပါင္းတို႔ကို အုပ္ခ်ဳပ္၍ မင္းလုပ္သည္။
၀ိ႐ူပကၡနတ္မင္းႀကီးသည္ ဖန္ေရာင္ေတာက္ပေသာ ျမင့္မိ္ုရ္ေတာင္၏ ေနာက္ဘက္နံပါး၌ တည္လ်က္ နတ္နဂါး အေပါင္းတို႔ကို အုပ္ခ်ဳပ္၍မင္းလုပ္သည္။
ကုေ၀ရနတ္မင္းႀကီးသည္ ေရႊေရာင္ေတာက္ပေသာ ျမင့္မိ္ုရ္ေတာင္၏ ေျမာက္ဘက္ နံပါး၌ တည္လ်က္ နတ္ဘီလူး အေပါင္းတို႔ကို အုပ္ခ်ဳပ္၍မင္းလုပ္သည္။
စတုမဟာရာဇ္ နတ္ျပည္သည္ လူ႔ဘံုရဲ႕အထက္ ယူဇနာ ေလးေသာင္းႏွစ္ေထာင္ ေ၀းကြာေသာ ယုဂႏိၶဳရ္ေတာင္ (ျမင့္မိုရ္ေတာင္ထက္၀က္အျမင့္ရွိ) ထိပ္မွစ၍ ျမင့္မိုရ္ေတာင္ ေအာက္ေျခထိ က်ယ္ျပန္႔သည္။
ဗိမၺိသာရဘုရင္သည္ စတုမဟာရာဇ္ဘံုတြင္ ေ၀ႆ၀ဏ္နတ္မင္းႀကီး၏ အျခံအရံ ဇန၀သဘ နတ္စစ္သူႀကီးျဖစ္သည္။
စတုမဟာရာဇ္နတ္မ်ား၏ သက္တမ္းမွာ သူတို႔၏အေရအတြက္အားျဖင့္ ႏွစ္(၅၀၀)ရွိ၏။
လူတို႔၏ႏွစ္အေရအတြက္ အရ အႏွစ္(၉)သန္းျဖစ္သည္။
လူတို႔၏ ႏွစ္ေပါင္း(၅၀)သည္ စတုမဟာရာဇ္နတ္သက္ (၁)ရက္ ျဖစ္သည္။
ကုေ၀ရနတ္မင္းႀကီး
ကုေ၀ရနတ္မင္းႀကီးကို `ေ၀ႆ၀ဏ္နတ္မင္းႀကီး´ဟူ၍လည္း ေခၚဆိုၾကသည္။ ဤစတုမဟာရာဇ္ နတ္မင္းႀကီးမ်ား တြင္ ကုေ၀ရ ေခၚ ေ၀ႆ ၀ဏ္နတ္မင္းႀကီးမွာ အလြန္တန္ခိုးႀကီး၏။ ေလာကတြင္ အႀကီးျမတ္ဆံုးလက္နက္ႀကီး ေလး မ်ိဳးကို အသီးသီးပိုင္ဆိုင္ၾကသည့္ တန္ခိုးရွင္ႀကီး ေလးဦးရွိသည္။
သိၾကားမင္းက ၀ဇီရ စိန္လက္နက္(၀ရဇိန္လက္နက္ ဟုလည္းေခၚၾကသည္)၊ ေ၀ႆ၀ဏ္နတ္မင္းက သံတင္းပုတ္လက္နက္၊ ယမမင္းက မ်က္ေစာင္းလက္နက္၊ အာဠာ၀ကဘီလူးႀကီးက ဘြဲ႕ျဖဴနတ္ပုဆိုးလက္နက္ တို႔ကို အသီးသီးပိုင္ဆိုင္ၾကေၾကာင္း သုတၱနိပါတ္၊ အာဠာ၀ကသုတ္၌ ပါရွိေလသည္။
ေ၀ႆ ၀ဏ္နတ္မင္းႀကီးသည္ ေသာတာပန္မျဖစ္မီ ပုထုဇဥ္ျဖစ္စဥ္က အမ်က္ထြက္သျဖင့္ သံတင္းပုတ္ လက္နက္ႀကီးကို ပစ္လႊတ္လိုက္လွ်င္ နတ္ဘီလူးေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာတို႔၏ ဦးေခါင္းမ်ား ျပတ္က်ကုန္ၿပီး ေ၀ႆ ၀ဏ္နတ္မင္းႀကီး၏ ႏွစ္ေတာင္ထြာအရပ္၌ တဖန္ျပန္၍ ရပ္တည္ၾကသည္ဟု အာဠာ၀ကသုတ္ အဖြင့္၌ ဖြင့္ဆိုထားေပသည္။
ေ၀ႆ ၀ဏ္ေခၚ ကုေ၀ရနတ္မင္းႀကီး၏ ေရွ႕အတိတ္အေၾကာင္းကား ကႆပဘုရားရွင္ ပြင့္ေတာ္မူၿပီးေနာက္ ဗာရာဏသီျပည္တြင္ ကုေ၀ရမည္ေသာ ပုဏၰားသူႂကြယ္သည္ ႀကီးက်ယ္ေသာၾကံခင္းမ်ား စိုက္ပ်ဳိး၍ ၾကံရည္ႀကိတ္စက္ ခုႏွစ္လံုးကို၀ယ္ယူကာ ၾကံရည္ဆိုင္ ခုႏွစ္ဆိုင္ဖြင့္သတဲ့။
ၾကံခင္းမ်ားမွ ရရွိၾကေသာ ၾကံတို႔ကို ထိုၾကံရည္ႀကိတ္စက္မ်ားျဖင့္ ႀကိတ္ၿပီးၾကံရည္မ်ားကို ေရာင္းခ်ေလသည္။ ထိုၾကံရည္ဆိုင္ ခုႏွစ္ဆိုင္အနက္ ၾကံရည္တစ္ဆိုင္မွ ရရွိ္သည့္ အျမတ္အစြန္းမ်ားကို လာလာသမွ် လူအေပါင္းအား ေပးလွဴ၍ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈျပဴ၏။
ထိုၾကံရည္ဆိုင္မွာ အျခားၾကံရည္ဆိုင္မ်ားထက္ ေရာင္းေကာင္းသျဖင့္ အျမတ္အစြန္း ပိုမိုရရွိသည္ဟု ဆိုေပသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကုေ၀ရပုဏၰားသည္ သဒၶါယုံၾကည္စိတ္ ပိုမိုထက္သန္လာကာ အျခားၾကံရည္ဆိုင္မ်ားမွ ရရွိသည့္ အျမတ္အစြန္းတို႔ကိုပါ အလွဴဒါနျပဳေလသည္။ ဤသို႔လ်င္ ၾကံရည္ဆိုင္ ခုႏွစ္ဆိုင္လံုးမွ ရရွိေသာ အျမတ္အစြန္းတို႔ကို အႏွစ္ႏွစ္ေသာင္းကာလပတ္လံုး ေပးလွဴခဲ့သည္။ (ထိုအခ်ိန္မွာ လူတို႔၏သက္တမ္းသည္ အႏွစ္ႏွစ္ေသာင္းတမ္း ျဖစ္သည္။)
ထိုကုသိုလ္ေကာင္းမႈေၾကာင့္ ကြယ္လြန္ေသာအခါ စတုမဟာရာဇ္နတ္ျပည္၌ ကုေ၀ရမည္ေသာ နတ္မင္းျဖစ္ေလ၏။ ေနာင္ေသာအခါ ၀ိႆ ဏမည္ေသာ မင္းေနျပည္ေတာ္၌ မင္းအျဖစ္ကို ရရွိေသာေၾကာင့္ မင္းေနျပည္ေတာ္ကို အစြဲျပဳကာ ေ၀ႆ ၀ဏ္နတ္မင္း ဟူ၍လည္း ေခၚၾကသည္။
နတ္ဘီလူးတို႔၏ အႀကီးအမွဴးျဖစ္ေသာေၾကာင့္ နတ္ဘီလူးအေပါင္းျခံရံကာ ကခုန္သီဆိုပြဲတို႔ျဖင့္ ေမြ႔ေလ်ာ္ေပ်ာ္ပါးစြာ ေနထိုင္သည္။ ထိုနတ္မင္းႀကီး ေလးေယာက္တို႔မွာ ခြန္အားဗလႀကီးသည့္ သားေတာ္ ကိုးက်ိပ္တစ္ေယာက္စီ ရွိၾကသည္။
ထိုသားေတာ္တို႔၏ အမည္ကို မိမိတို႔၏ အရွင္ သိၾကားမင္း၏ အမည္အတိုင္း `ကၠႏၵ´ ဟုခ်ည္း အမည္တစ္ခုတည္းေပးထားၾကသည္ဟု သုတ္ပါ ေထယ်ပါဠိေတာ္၊ အာဋာနာဋိယသုတ္ႏွင့္ သေမၼာဟ၀ိေနာဒနီ အ႒ကထာတို႔၌ ေဟာၾကားဖြင့္ဆိုထားေပသည္။ ထိုနတ္မင္းႀကီးေလးပါးတို႔သည္ ေလာကႀကီးကို ေစာင့္ေရွာက္ေနၾကသည့္ နတ္မင္းႀကီးမ်ားျဖစ္ေသာေၾကာင့္ `စတုေလာကပါလ´ နတ္မင္းႀကီးမ်ားျႀကီးမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ေပတ၀တၱဳပါဠိေတာ္ႏွင့္ အ႒ကထာ တို႔မွာ ေဟာၾကားဖြင့္ဆိုထားပါသည္။
ဗိမၺိသာရဘုရင္သည္ စတုမဟာရာဇ္ဘံုတြင္ ေ၀ႆ ၀ဏ္နတ္မင္းႀကီး၏ အျခံအရံ ဇန၀သဘ နတ္စစ္သူူႀကီး ျဖစ္သည္။ စတုမဟာရာဇ္နတ္မ်ား၏ သက္တမ္းမွာ သူတို႔၏အေရအတြက္အားျဖင့္ ႏွစ္(၅၀၀)ရွိ၏။ လူတို႔၏ႏွစ္အေရအတြက္ အရ အႏွစ္(၉)သန္းျဖစ္သည္။ လူတို႔၏ ႏွစ္ေပါင္း(၅၀)သည္ စတုမဟာရာဇ္နတ္သက္ (၁)ရက္ ျဖစ္သည္။
တာဝတိ ံသာနတ္ျပည္
မာဃလုလင္ အမွဴးရွိေသာ အတူတကြ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈျပဳေဖာ္ျပဳဖက္ ျဖစ္ေသာ (၃၃) ေယာက္ေသာ သူတို႔၏ေနရာျဖစ္ေသာ ဘံုကို တာဝတိ ံသာနတ္ဘံုဟု ေခၚသည္။
တာဝတိ ံသာနတ္ျပည္သည္ ျမင့္မိုရ္ေတာင္ထိပ္၌ တည္ေသာေၾကာင့္ စတုမဟာရာဇ္ႏွင့္ ယူဇနာ ၄၂,၀၀၀ ကြာေဝးသည္ဟု ဆိုၾကသည္။
တာဝတိ ံသာနတ္ျပည္၏ တည္ေနပံုမွာ ယူဇနာတစ္ေသာင္း က်ယ္ျပန္႔သည္။
ထိုနတ္ျပည္၌ တံခါးေပါင္း တစ္ေထာင္ရွိ၍ အေရွ႕တံခါးႏွင့္ အေနာက္တံခါး၊ ေတာင္ႏွင့္ ေျမာက္တံခါးတို႔သည္ ယူဇနာတစ္ေသာင္း ကြာေဝးသည္။
နတ္ျပည္၏အလယ္တြင္ ရတနာခုႏွစ္ပါးႏွင့္ စီခ်ယ္ထားေသာ ယူဇနာတစ္ေထာင္ ျမင့္ေသာ ေဝဇယႏၲာျပာႆ ဒ္ႀကီး တစ္ခုရွိသည္။
ထို ျပာႆ ဒ္ႀကီးကို ယူဇနာသံုးရာ ျမင့္ေသာ ထီးတံခြန္တို႔ျဖင့္ ဝိုင္းရံထားလ်က္ ရွိေလသည္။
ထို႔ျပင္ ယူဇနာငါးဆယ္က်ယ္ေသာ နႏၵာေရကန္ႏွင့္ နတ္သစ္ပင္၊ ပန္းပင္တို႔ျဖင့္ ေဝဆာေသာ ယူဇနာေျခာက္ဆယ္ရွိေသာ ဥယ်ာဥ္ႀကီး(၅)ခု တုိ႔သည္လည္း သာယာၾကည္ႏူးဖြယ္ ရွိသည္။
ဥယ်ာဥ္ေတာ္ ၅ ခု
(၁) နႏၵဝန္ ဥယ်ာဥ္၊ ၿမိဳ႕၏အေရွ႕ဘက္ ယူဇနာ (၁ဝဝဝ)က်ယ္၍ နတ္တို႔ႏွစ္သက္စြာေပ်ာ္ပါးရာ ဥယ်ာဥ္ေတာ္။
(၂) ဖာ႐ုသက ဥယ်ာဥ္၊ ၿမိဳ႕၏ေတာင္ဘက္ ယူဇနာ (၇ဝဝ)က်ယ္၍ ဖက္သက္အေဖ်ာ္ယမကာတို႔ေသာက္စားကာ အသူရာတုိ႔အား ႀကိမ္းဝါးျခိမ္းေျခာက္ရာ ဥယ်ာဥ္ေတာ္။
(၃) စိတၱလတာ ဥယ်ာဥ္၊ ၿမိဳ႕၏ အေနာက္မ်က္ႏွာ၊ ယူဇနာ (၅ဝဝ)က်ယ္၍ အာသာဝတီႏြယ္နီနတ္ပန္းဆြတ္လွန္းေပ်ာ္ပါးရန္၊ ဆန္းၾကယ္ေသာအဝတ္တန္ဆာ ယာဥ္ရထားတို႔ျဖင့္ဝင္ထြက္ရာဥယ်ာဥ္ေတာ္။
(၄) မိႆက ဥယ်ာဥ္၊ ၿမိဳ႕၏ေျမာက္ဘက္ ယူဇနာ (၅ဝဝ)က်ယ္၍ နတ္သားနတ္သမီးတို႔ယွဥ္တြဲေပ်ာ္ျမဴးရာ ဥယ်ာဥ္ေတာ္။
(၅) မဟာဝန္ ဥယ်ာဥ္၊ ၿမိဳ႕၏အေရွ႕ဘက္ ယူဇနာ (၇ဝဝ)က်ယ္၍ လွပဆန္းၾကယ္ႏွစ္သက္ဖြယ္ရာ သုနႏၵာ ေရကန္ေတာ္ႀကီးရွိသည္။
ထို႔အျပင္ တာဝတိ ံသာနတ္ျပည္တြင္ ပင္လယ္ကသစ္ပင္ဟူ၍ ရွိပါသည္။
ပင္လယ္ကသစ္ပင္မွာ အဝန္း ယူဇနာသံုးရာ၊ လံုးပတ္ တစ္ဆယ့္ငါးယူဇနာ၊ အျမင့္ ယူဇနာတစ္ရာရွိသည္။ထိုအပင္ရင္း၌ ယူဇနာအားျဖင့္ အလ်ားေျခာက္ဆယ္၊ အနံငါးဆယ္၊ ထု တစ္ဆယ့္ငါးယူဇနာရွိေသာ ပ႑ကမၺလာ ျမေက်ာက္ဖ်ာ တည္ရွိသည္။
ပ႑ကမၺလာ ျမေက်ာက္ဖ်ာ သည္ လယ္ေခါင္ရမ္းပြင့္ အေရာင္အေသြးကဲ့သို႔ နီေတြးေသာအေရာင္ အဆင္းရွိသည္။ ၎သည္ အလြန္ႏူးညံ့ေသာ ကမၺလာျဖစ္၍ သိၾကားမင္းထိုင္လွ်င္ ကိုယ္တစ္ဝက္ျမဳပ္၍ ထလွ်င္ျပန္၍ ျပည့္ျမဲျပည့္ေသာ ကမၺလာ ျဖစ္ပါသည္။
တာဝတိ ံသာ၌ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈျပဳရန္ စူဠာမဏိေစတီေတာ္ ရွိပါသည္။ ထိုေစတီေတာ္သည္ယူဇနာတစ္ရာျမင့္ေသာ ျမသားေစတီေတာ္ျဖစ္သည္။ ျမတ္စြာဘုရား၏ ဆံေတာ္၊ မကုိဋ္ေတာ္သာမက လက္ယာအထက္စြယ္ေတာ္ပါ ကိန္းဝပ္တည္ရွိေပသည္။
သုဓမၼာ
သုဓမၼာ အမည္ရွိ နတ္သဘင္ ဓမၼာ႐ံုႀကီးလည္း ရွိသည္။ သုဓမၼာဇရပ္ႀကီး၌ နတ္တို႔၏ အစည္းအေဝးမ်ားကို ေအာက္ပါအေၾကာင္းေလးပါးေၾကာင့္ က်င္းပျပဳလုပ္ၾကသည္။
(၁) ဝႆူ ပနာယိက သဂၤဟတၴံ၊ ဝါဆိုသံဃာေတာ္တို႔ကို ခ်မ္းသာစြာတရား အားထုတ္ႏိုင္ေရးအတြက္ ေစာင့္ေရွာက္ ေပးဖို႔ရန္ ပထမဝါဆိုလျပည့္ေန႔ႏွင့္ ဒုတိယဝါဆိုလျပည့္ေန႔၌စည္းေဝးကာတိုင္ပင္ေစျခင္း၊
(၂) ပဝါရဏာသဂၤဟတၴံ၊ ပဝါရဏာပြဲတို႔၌ သံဃာေတာ္မ်ားခ်မ္းသာစြာျပဳႏိုင္ေရးအတြက္ တာဝန္ေပးရန္အစည္းအေဝးျပဳျခင္း၊
(၃) ဓမၼ သဝနတၴံ- တရားနာရန္အလို႔ငွာ အစည္းအေဝးႀကီးျပဳလုပ္ျခင္း၊
(၄) ပါရိ စၧတၱက ကိဠာႏု ဘဝနတၴံ၊ ပင္လယ္ကသစ္ပန္းပြင့္ခ်ိန္၌ ပန္းဆြတ္ေပ်ာ္ပြဲႀကီး ဆင္ယင္က်င္းပေရးအတြက္ သုဓမၼာဇရပ္ႀကီး၌ အစည္းအေဝး ျပဳလုပ္ၾကျခင္း။
တာဝတိ ံသာမွ အထက္ယာမာ စေသာနတ္ျပည္မ်ား၌ကား အာကာသ႒ (ဝါ) “အာကသဇိုဝ္း” နတ္မ်ားသာ ရွိၾကသည္။ဤဘံုတြင္ သိၾကားမင္းႏွင့္ ပဇာပတိ၊ ဝ႐ုဏ ဤသာန စေသာ (၃၃)ပါးေသာ နတ္မင္းႀကီးတို႔ စံေနၾကသည္။
တာဝတိ ံသာနတ္သက္သည္ အႏွစ္(၁၀၀၀)ျဖစ္သည္။
လူတို႔၏ ႏွစ္အေရအတြက္ သံုးကုေဋေျခာက္သန္းရွိသည္။
လူတို႔၏ ႏွစ္(၁၀၀)သည္ တာ၀တိ ံသာနတ္၌ (၁)ရက္ ျဖစ္သည္။
ယာမာနတ္ျပည္
ဆင္းရဲဒုကၡမွ ကင္းၾကေသာ နတ္ခ်မ္းသာမ်ား ေနရာဘံုျဖစ္သည္။ တာ၀တိ ံသာ၌ သိၾကားမင္းရွိသကဲ့သို႔ ယာမာဘံုတြင္လည္း `သုယာမနတ္မင္း´ အုပ္ခ်ဳပ္သည္။
ယင္းနတ္မင္းသည္ သိၾကားမင္းရာထူးကိုလည္းရသည္။
ယာမာနတ္သက္သည္ သူတို႔၏အေရအတြက္အားျဖင့္ ႏွစ္ေပါင္း(၂၀၀၀)ရွိသည္။
လူတို႔၏အေရအတြက္အားျဖင့္ (၁၄)ကုေဋ(၄)သန္းရွိသည္။
လူတို႔၏ ႏွစ္(၂၀၀)သည္ ယာမာနတ္ျပည္၌ (၁)ရက္ ျဖစ္သည္။
တုသိတာနတ္ျပည္
ႀကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္ေသာ စည္းစိမ္က်က္သေရတို႔ႏွင့္ ျပည့္စံုၾက၍ ႏွစ္သက္ရႊင္လန္းျခင္းသို႔ ေရာက္ေနၾကေသာ နတ္တို႔၏ စံရာဘံု ျဖစ္သည္။
ထိုဘံု၌ျဖစ္ၾကေသာနတ္တို႔သည္ အျမဲမျပတ္ ရႊင္ျမဴးႏွစ္သက္ေပ်ာ္ပါးေနၾကရေသာေၾကာင့္ တုသိတာနတ္ဘံုဟု ေခၚသည္။
သႏၲဳႆိတာနတ္မင္းသည္ အႀကီးအကဲနတ္မင္း ျဖစ္သည္။
ဘုရားအေလာင္းမ်ားသည္ ဤနတ္ဘံု၌ စံေလ့ရွိသည္။
ဗုဒၶဘုရားအေလာင္းသည္ ဘုရားမျဖစ္မီ တဘဝ၌ တုသိတာနတ္ျပည္၌ “ေသတေကတု”မည္ေသာနတ္မင္း ျဖစ္ေလသည္။ ဘုရားအေလာင္း၏မယ္ေတာ္ စသည့္ သူေတာ္ေကာင္းပုဂၢိဳလ္မ်ား စံရာ နတ္ျပည္လည္း ျဖစ္သည္။
အနာထပိဏ္သူေဌးသည္ ဤ တုသိတာနတ္ဘံုတြင္နတ္သားျဖစ္ရသည္။
တုသိတာနတ္သက္သည္ ႏွစ္ေပါင္း(၄၀၀၀)ရွိသည္။
လူတို႔၏အေရအတြက္အားျဖင့္ ႏွစ္ေပါင္း(၅၇)ကုေဋ ႏွင့္ ေျခာက္သန္းရွိသည္။
လူတို႔၏ ႏွစ္(၄၀၀)သည္ တုသိတာနတ္(၁)ရက္ ျဖစ္သည္။
နိမၼာနရတိနတ္ျပည္
နိမၼာနရတိနတ္ျပည္သည္ တုသိတာနတ္ဘံု၏အထက္ ယူဇနာ(၄၂၀၀၀)ကြာေသာ ေကာင္းကင္ျပင္တြင္ ယာမာနတ္ျပည္၊ တုသိတာနတ္ျပည္မ်ားနည္္းတူ ပန္းဆိုင္းဆြဲသကဲ့သို႔ တည္ရွိသည္။
ထိုျပည္ရွိနတ္တို႔သည္ ပင္ကိုယ္ရွိၿပီးသား စည္းစိမ္ထက္ အလြန္အကဲ ခံစားလိုၾကသည့္အခါ မိမိတို႔ကိုယ္တိုင္ စိတ္တိုင္းက်ဖန္ဆင္း၍ ေမြ႔ေလ်ာ္ေလ့ရွိေသာ နတ္မ်ားျဖစ္ၾကသည္။
ေအာက္နတ္ျပည္ေလးထပ္တိ႔ု၌ အျမဲတမ္းထားေသာ ကိုယ္ပိုင္ဇနီးေမာင္ႏွံ ရွိၾကသကဲ့သို႔ နိမၼာနရတိနတ္ျပည္၌လည္း အျမဲတမ္း ဇနီးေမာင္ႏွံမ်ား ရွိၾကသည္။ ထိုနတ္တို႔သည္ အပိုအလြန္ စည္းစိမ္ခံစားလိုမွသာ မိမိတို႔လိုရာ အဆင္း၊ အသံစသည္တို႔ကို ကိုယ္တိုင္ဖန္ဆင္းၾက၍ ထိုဖန္ဆင္းေသာ အာ႐ံု၌ပင္ ေမြ႔ေလ်ာ္ေပ်ာ္ပိုက္ ေနတတ္ ၾကသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ထိုနတ္တို႔ကို `နိမၼာနရတိ´နတ္မ်ားဟုေခၚၾကသည္။
(နိမၼာန=လိုရာစည္းစိမ္ကို မိမိဘာသာ ဖန္ဆင္း၍ + ရတိ=ေမြ႔ေလ်ာ္ၾကသည့္ နတ္မ်ား၏ဘံု)
ျမတ္စြာဘုရား သက္ေတာ္ထင္ရွားရွိစဥ္က အရွင္အႏု႐ုဒၶါမေထရ္ျမတ္၏ မိဘုရားေဟာင္း ျဖစ္ဖူးၾကေသာ မနာပကာယိကာ မည္ေသာ နိမၼာနတိနတ္သမီးတို႔သည္ အရွင္အႏု႐ုဒၶါမေထရ္ထံ လာၾက၍ အမ်ဳိးမ်ဳိး ဖန္ဆင္းျပၾကသတဲ့။
ထိုနတ္ျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ေသာနတ္မင္းကား “သုနိမၼိတနတ္မင္းႀကီး” ျဖစ္သည္။
၀ိသာခါေက်ာင္းအမသည္ နိမၼာနရတိနတ္ျပည္တြင္ သုနိမၼိတနတ္မင္းႀကီး၏ နတ္မိဖုရားျဖစ္ရသည္။
ထိုနတ္တို႔၏သက္တမ္းသည္ သူတို႔၏အေရအတြက္အားျဖင့္ ႏွစ္ေပါင္း (၈၀၀၀)ရွည္၍ လူသားတို႔၏ ႏွစ္အေရအတြက္အားျဖင့္ ကုေဋ(၂၃၀)ႏွင့္ ေလးသန္း ရွိ၏။
လူတို႔၏ ႏွစ္(၈၀၀)သည္ နိမၼာနရတိနတ္ျပည္၏ တစ္ရက္ျဖစ္သည္။
ပရနိမၼ္ိတ၀သ၀တၲိနတ္ျပည္
မိမိတို႔အလိုရွိရာကို ကိုယ္တိုင္မဖန္ဆင္းဘဲ အေစအပါးနတ္မ်ား၏ အလိုက္သိစြာ စိတ္တိုင္းက် ဖန္ဆင္းေပးေသာ ကာမဂုဏ္စည္းစိမ္ခ်မ္းသာကို စံစားၾကေသာ နတ္တို႔၏ စံရာဘံုျဖစ္သည္။
“၀သ၀တၲိနတ္မင္း”က အုပ္ခ်ဳပ္သည္။
ဤနတ္ဘံုမွာ ျမတ္စြာဘုရားကိုပင္ အျမဲတမ္း လိုက္လံေႏွာက္ယွက္ေလ့ရွိေသာ မာရ္နတ္ မင္းသည္လည္း သီးသန္႔စံလ်က္ရွိသည္။
ပရနိမၼ္ိတ၀သ၀တၲိ နတ္သက္သည္ ႏွစ္ေပါင္း(၁၆၀၀၀)ရွိသည္။
လူတို႔၏ ႏွစ္အေရအတြက္အားျဖင့္ ကုေဋ(၉၂၁)ႏွင့္ ေျခာက္သန္း ရွိ၏။
လူတို႔၏ ႏွစ္(၁၆၀၀)သည္ ပရနိမၼ္ိတ၀သ၀တၲိ နတ္ျပည္၏ တစ္ရက္ျဖစ္သည္။
(လင္းအိမ္ေတာ္ blogs မွတဆင့္ ဓမၼဒါနကူးယူတင္ျပအပ္ပါသည္ခင္ဗ်ာ)
(အသိပညာဗဟုသုတနွင့္ ကုသိုလ္တရား မ်ားတိုးပြားနိုင္ၾကပါေစခင္ဗ်ာ)
Credit: ဓမၼစာေပ