အိႏၵိယေျမာက္ပိုင္းမွ ဘီဟာျပည္နယ္တြင္ တည္ရွိေသာ နာလႏၵတကၠသိုလ္ေဟာင္းေနရာသို႔
ကမာၻတစ္လႊားမွ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ခရီးသြားမ်ား
ႏွစ္စဥ္လာေရာက္လည္ပတ္ၾကသည္။ အခ်ိဳ႕က ဘာသာေရး စိတ္ဓာတ္ျမွင့္တင္ရန္၊ အခ်ိဳ႕က
နလႏၵတကၠသိုလ္၏ ၾကြင္းက်န္ရစ္ေသာ အေဆာက္အဦးကိုၾကည့္၍ ထိုေခတ္က
ဗိသုကာပညာရပ္ကို ေလ့လာရန္ လာေရာက္ၾကသည္။
အမွန္ေတာ့ နလႏၵဟူသည္က
ဗုဒၶဘုရားရွင္ လက္ထက္ကတည္းက ျမင့္ျမတ္ေသာေနရာတစ္ခုအျဖစ္
တည္ရွိခဲ့ေသာေနရာတစ္ခုျဖစ္သည္။ ဗုဒၶစာေပက်မ္းဂန္မ်ား၌ နာလႏၵတည္ရာေနရာသို႔
ျမတ္စြာဘုရားရွင္ အႀကိမ္ႀကိမ္လာေရာက္ခဲ့ဖူးေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။
ဂ်ိမ္းဘုရား မဟာဝီရသည္လည္း ေမာ့ရွာ (ကယ္ဆယ္ျခင္း) ကို နာလႏၵအနီးတြင္
ရရွိခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။
နာလႏၵကို ခရစ္ႏွစ္ ၄၅၀ ၌ ေဝဒက်မ္းဂန္မ်ားကို ယံုၾကည္ေသာ
ဂုပတားျပည့္ရွင္မ်ားက တည္ေထာင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ နာလႏၵကို ပထမဆံုး
ကမာၻေခတ္သစ္တကၠသိုလ္ဟု ယူဆရသည္။ အဆင့္ျမင့္ပညာရပ္မ်ားကို ၿခံဝင္းခတ္၊
လိုက္ဖက္ေသာအေဆာက္အဦးမ်ားျဖင့္ ပထမဆံုးသင္ၾကားေသာ တကၠသိုလ္လည္းျဖစ္သည္။
နာလႏၵတကၠသိုလ္ထြန္းေတာက္ခဲ့စဥ္က သင္ယူဆည္းပူးသူ ၁၀၀၀၀ ေက်ာ္၊ သင္ၾကားျပသသူ
၂၀၀၀ ေက်ာ္ႏွင့္ သံဃာအမ်ားအျပား ရွိခဲ့သည္ဟု ဆိုၾကသည္။ ဗုဒၶစာေပမ်ားကို
အဓိကသင္ၾကားေပးသည္ဆိုေသာ္လည္း ေဝဒႏွင့္ ဂ်ိမ္းဘာသာမ်ား ေလ့လာသင္ယူႏိုင္ေသာ
ဗဟိုဌာနႀကီးလည္းျဖစ္သည္။
ေလာကုတၱရာအျပင္ သိပၸံ၊ သခ်ၤာႏွင့္ ေဆးပညာစေသာ ေလာကဓာတ္ပညာမ်ားကိုလည္း သင္ၾကား ေပးသည္။ နလႏၵတကၠသိုလ္၌ အိႏၵိယ၊ ဂ်ပန္၊ တရုတ္၊ တိဗက္၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ ဗီယက္နမ္ႏွင့္ ကိုးရီးယားတို႔မွ ေက်ာင္းသားမ်ား၊ ပညာရွင္မ်ားကိုလည္း လက္ခံထားရွိသည္။ နလႏၵသည္ စာအုပ္မ်ားကို အေဆာက္အဦးႀကီး ၉ ခုအတြင္း၌ သိမ္းဆည္းထားရွိေသာ ကမ႓ာ့အႀကီးဆံုး စာၾကည့္တိုက္ႀကီးလည္း ျဖစ္သည္။ အေတြးအျမင္၊ ဘာသာေရး၊ သိပၸံႏွင့္ ေဆးပညာ နယ္ပယ္ဆိုင္ရာ စာအုပ္မ်ားအျပင္ ဗုဒၶျမတ္စြာလက္ထက္ေတာ္ကတည္းက တည္ရွိခဲ့ေသာ အလြန္တရာအေလးအျမတ္ထားအပ္ေသာ မူရင္းစာေပမ်ားကိုလည္း သိမ္းဆည္းထားရွိသည္။ ၅ ရာစုမွ ၁၂ ရာစုအထိတိုင္ေအာင္ နလႏၵတကၠသ္ုလ္သည္ ဟိႏၵဴႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာမင္းမ်ားအဆက္ဆက္၏ အားေပးခ်ီးျမွင့္ေထာက္ပံ့မႈမ်ားကို ရရွိခဲ့ေပသည္။
ေအာက္ေဖာ္ျပပါမွာ နလႏၵတကၠသိုလ္အေၾကာင္း Wikipedia တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္မ်ားမွ ထုတ္ႏႈတ္ထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။
နာလႏၵသည္ ကမာၻ႔ပထမဆံုး ေက်ာင္းအိပ္ေက်ာင္းစားတကၠသိုလ္မ်ားထဲမွ
တစ္ခုျဖစ္သည္။ ဆိုလိုသည္မွာ ေက်ာင္းသားမ်ားအတြက္ အိပ္ေဆာင္ပါရွိေသာ
ကမာၻ႔ပထမဆံုးတကၠသိုလ္မ်ားထဲမွ တစ္ခုျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္
အေက်ာ္ၾကားဆံုးတကၠသိုလ္မ်ားထဲတြင္ တစ္ခုအပါအဝင္လည္းျဖစ္သည္။ နာလႏၵတကၠသိုလ္
အထြဋ္အထိပ္သို႕ေရာက္စဥ္အခါက ေက်ာင္းသား ၁၀၀၀၀ ေက်ာ္ႏွင့္ ဆရာ ၂၀၀၀ ေက်ာ္ကို
လက္ခံေပးႏိုင္ခဲ့သည္။
ဗိသုကာလက္ရာအားျဖင့္လည္း နာလႏၵတကၠသိုလ္သည္ အေကာင္းဆံုးလက္ရာမ်ားထဲမွတစ္ခုျဖစ္သည္။ ႀကီးမားခန္႔ထည္ေသာ အုတ္တံတိုင္းႀကီးတစ္ခုျဖင့္ ကာရံထားၿပီး ဝင္ေပါက္တစ္ခုရွွိသည္။ တကၠသိုလ္ဝင္းႀကီးတစ္ခုလံုးတြင္ သီးသန္႔စီ ၿခံဝင္း ၈ ခု တည္ရွိၿပီး ေက်ာင္းတိုက္ ၁၀ တိုက္ ရွိသည္။ စာသင္ခန္းမမ်ား၊ တရားထိုင္ရာခန္းမမ်ားလည္း အေတာ္မ်ားမ်ားရွိသည္။ ေျမျပင္ထက္တြင္မူ ေရကန္မ်ားႏွင့္ ပန္းၿခံမ်ားလည္းရွိသည္။ စာၾကည့္တိုက္ အေဆာက္အဦး ၉ လံုးရွိၿပီး ထိုအတြင္း ဘာသာရပ္အေထြေထြမွ စာအုပ္ေပါင္းမ်ားစြာကို သိမ္းဆည္းထားသည္။ ထိုဘာသာရပ္မ်ားကို နာလႏၵတကၠသိုလ္၌ သင္ၾကားရာ ကိုးရီးယား၊ ဂ်ပန္၊ တရုတ္၊ တိဗက္၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ ပါရွားႏွင့္ တူရကီတို႕မွ ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ ပညာတတ္မ်ားကို ဆြဲေဆာင္ႏိုင္ခဲ့သည္။ တန္မင္းဆက္မွ တရုတ္ဘုရားဖူးရဟန္းေတာ္ ရႊန္စန္း Xuanzang မွ ၇ ရာစုႏွစ္ နာလႏၵတကၠသိုလ္အေၾကာင္း အေသးစိပ္ကို မွတ္တမ္းတင္ခဲ့သည္။
နာလႏၵတကၠသိုလ္ကို ၁၁၉၂ တြင္ ေဒလီႏိုင္ငံ အစၥလမၼစ္မင္းမ်ားထံ အမႈထမ္းေသာ တာ့ခ္လူမ်ိဳး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ဘယ္လ္တီယာ ေခလ္ဂ်ီ Bhaltiyar Kalji မွ ဖ်က္ဆီးခဲ့သည္။၎ဖ်က္ဆီးခဲ့ပံုကို ေဖာ္ျပထားေသာ သရုပ္ေဖာ္ဇာတ္လမ္းတစ္ခုကို ေဖာ္ျပအပ္ပါသည္။
အခ်ိန္က ၁၁၉၂ ခုႏွစ္။ ေဂၚျပည္ျပည့္ရွင္ မူဟာမက္ (မူဇတ္ဒင္ မူဟာမက္ ေဂၚရီ Mu'izz ad-Din Muhammad Ghori) သည္ ေဒလီကို ေအာင္ႏိုင္ေရးအတြက္ အိႏၵိယကို က်ဴးေက်ာ္ေနခ်ိန္။ ယခုတစ္ႀကိမ္က ဟိႏၵဴနယ္ေျမကို ေအာင္ႏိုင္,ႏိုင္ေရး ဒုတိယအႀကိမ္ က်ဴးေက်ာ္တိုက္ခိုက္မႈပင္။ ၁၁၉၂ ခုႏွစ္ ၎၏အလိုေတာ္ျပည့္ေရး ပထမတစ္ႀကိမ္က်ဴးေက်ာ္မႈ၌မူ ရာ့ဂ်္ပြတ္ျပည့္ရွင္ ပရီႆဝိရာ့ဂ်္ကို ခြက္ခြက္လန္ရႈံးနိမ့္ခဲ့ရသည္။ အခ်ိဳ႕သမိုင္းဆရာတို႔၏ အဆိုအရမူ ပရီႆဝီရာ့ဂ်္၏ တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားက မူဟာမက္ကို ဖမ္းကာ ၎တို႕အရွင္မင္းျမတ္ထံ ပို႕ေဆာင္ၾကသည္။ ထို၌ မူဟာမက္သည္ ၎၏အသက္ကို ခ်မ္းသာေပးပါရန္ ပရီႆဝီရာ့ဂ်္ထံ ေျခေတာ္ဝပ္စင္း အသနားခံသည္။ ဤ၌ ပရီႆဝီရာ့ဂ်္သည္ တရားႏွင့္ေမြ႕ေလ်ာ္သူပီပီ ေနာင္ ဘယ္ေတာ့မွ အိႏၵိယကိုမက်ဴးေက်ာ္ရန္ သတိေပးကာ မူဟာမက္ကို ျပန္လႊတ္ေပးလိုက္သည္။
သို႕ေသာ္ မူဟာမက္ကမူ ဆင္ႀကံ,ႀကံေနေပသည္။ ေနာက္တစ္ႏွစ္တြင္ အိႏၵိယကို တစ္ဖန္က်ဴးေက်ာ္ျပန္သည္။ ဤတစ္ႀကိမ္တြင္မူ ေအာင္ျမင္သည္။ ပရီႆဝီရာ့ဂ်္ကို အျပတ္အသတ္ အႏိုင္ရသည္။ ေဒလီကို ၁၁၉၂ ခုႏွစ္တြင္ အႏိုင္ရကာ ယင္းမွာ အိႏၵိယ၏ အစၥလာမ္မိုက္ေဇးရွင္းအစဟူ၍ သမိုင္းဆရာတို႔ကို အမွတ္အသားျပဳၾကသည္။ ၎၏ကြ်န္ေဟာင္းျဖစ္ေသာ ကဒ္ဘတ္ဒင္ အိုင္ဘတ္ Qutb-ud-din aybak ကို ေဒလီဆူလတန္အျဖစ္ ကံေၾကြးခ်သည္။
သို႔ေသာ္ ကဒ္ဘတ္ဒင္ အိုင္ဘတ္မွာ ေဒလီဆူလတန္မွ်ျဖင့္ မေက်နပ္။ ဝန္းက်င္နယ္မ်ားအားလံုး၏ ဆူလတန္ျဖစ္လိုသည္။ သို႔ႏွင့္ ၎၏စစ္ေသနာပတိ ဘယ္လ္တီယာ ေခလ္ဂ်ီကို ေရွ႕ေတာ္ေမွာက္သြင္းေစကာ ယင္းအမိန္႔မ်ားကို ခ်မွတ္သည္။
"ေခလ္ဂ်ီ.. သင္မွ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ဖက္ဆီသို႔ ခ်ီတက္၍ ကာဖိရ္နယ္ေျမတစ္ခုလံုးကို ငါကိုယ္ေတာ္တိုင္းျပည္အတြင္းသို႔ သြတ္သြင္းေစျခင္းငွာ ငါကိုယ္ေတာ္ဆႏၵရွိေတာ္မူသည္။ တမန္ေတာ္ျမတ္၏ အဆံုးအမမ်ားကို ျဖန္႔က်က္ရန္ အခ်ိန္က်ေပၿပီ" ဟု ဆူလတန္မွ ျမြက္ၾကားေတာ္မူ၏။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေခလ္ဂ်ီမွာ ေပ်ာ္လိုက္သည့္ျဖစ္ခ်င္း။ သူ႕အဖို႔ ျမင့္ျမတ္ေသာကြာရ္အာန္က်မ္းပါ စာသားမ်ားႏွင့္အညီ လိုက္နာျခင္းေလာက္ မည္သည့္အရာကမွ မျမင့္ျမတ္။ အမွန္ေတာ့ ေခလ္ဂ်ီေလာက္ အစၥလာမ္၏အဆံုးအမမ်ားကို သစၥာရွိေသာ စစ္သားဟူ၍မရွိစဖူး။
စည္းကမ္းျပည့္ဝေသာ တပ္မေတာ္ႀကီးႏွင့္အတူ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ဆီသို႔ ခ်ီတက္လာခဲ့ရာ သူ၏တာဝန္မွာ ထင္ထားသည္ထက္ပင္ ပို၍လြယ္ကူေနပံုရသည္။ ကာဖိရ္တို႔၏ အင္အားႀကီးခံတပ္မ်ားကို ၿဖိဳဖ်က္ခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ရုပ္တုကိုးကြယ္သူမ်ားကို တမန္ေတာ္ျမတ္သင္ၾကားျပသေသာ အမွန္တရားကို ျပသခဲ့သည္။ ဂဂၤါျမစ္ေၾကာင္းတစ္ေလွ်ာက္ ရက္ေပါင္းမ်ားစြာ ခ်ီတက္လာခဲ့ၿပီးေနာက္ ယခုဆိုလွ်င္ ဘီဟာျပည္နယ္အတြင္းမွ နာလႏၵႏွင့္ မိုင္အနည္းငယ္အကြာသို႔ ေရာက္ရွိလာခဲ့ေပၿပီ။ နာလႏၵဆိုသည္က ေရွးအတီေတက မဂဓဟု ေခၚဆိုခဲ့ေသာနယ္ေျမျဖစ္ၿပီး ထိုေျမေပၚ၌ပင္ ဗုဒၶသည္ သေဗၺညဳတေရႊဥာဏ္ေတာ္ကို ရေတာ္မူခဲ့သည္။ ဘီဟာေျမသည္ ဗုဒၶဝိဟာရမ်ား၊ ပုထိုးေတာ္မ်ားႏွင့္ အလွဆင္ထားေသာေျမျဖစ္သည္။ ထို႔အျပင္ ဟိႏၵဴႏွင့္ ဂ်ိန္းဘုရားေက်ာင္းမ်ား ေနရာအႏွံတည္ရွိေနေသာ နယ္ေျမလည္းျဖစ္သည္။ ဘီဟာဆိုသည္က ဓမၼကိုအေျချပဳေသာ ဘာသာတရားသံုးခုတို႔ ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္း အတူယွဥ္တြဲကာ ႏွစ္ပဋိေစၧဒမ်ားစြာ စည္ပင္ထြန္းကားလာခဲ့ၾကေသာ နယ္ေျမျဖစ္သည္။
နာလႏၵတကၠသိုလ္ႀကီးမွ ႏွစ္မိုင္အကြာ၌ ၎၏တပ္မ်ားကို ေခလ္ဂ်ီရပ္တန္႕ခိုင္းသည္။ တကၠသိုလ္ႀကီး၏ ႀကီးမားခန္႔ထည္ ႀကီးက်ယ္ခမ္းနားမႈက ၎ကို တအံ့တၾသ ျဖစ္သြားေစသည္။ ခမ္းနားလွေသာ ယင္းအေဆာက္အဦးႀကီးကား အဘယ္နည္း? ေခလ္ဂ်ီ သိလိုမိသည္။ ၎၏လက္ေထာက္ အဗၺဒူလာကို စံုစမ္းစစ္ေဆးရန္ ေစလႊတ္လိုက္သည္။
"အဗၺဒူလာ... ဘာအေဆာက္အအံုႀကီးလဲဆိုတာ သြားစံုစမ္းေခ်။ ဘယ္တစ္ျခားကာဖိရ္အေဆာက္အဦးမွ ဒီေလာက္ႀကီး ငါ့သိခ်င္စိတ္ကို မျဖစ္ေစဖူးဘူး"
အေဆာက္အဦးဂိတ္ေပါက္ဝဆီသို႔ အဗၺဒူလာ ေလွ်ာက္သြားသည္။ အေစာင့္မွ ၎ကို တားသည္။ အစဥ္အလာအရ အေဆာက္အဦးအတြင္း မဝင္ေရာက္ခင္ ေမးခြန္း ၃ ခုကို ေျဖၾကားရမည္ဟု အေစာင့္က ၎ကိုေျပာၾကားသည္။ ထို႕ေနာက္ အေစာင့္က ဘာသာေရးဆိုင္ရာ အသိဥာဏ္ပညာေမးခြန္း ၃ ခု ျဖစ္သည့္ မာယာ၊ ဓမၼ ႏွင့္ ဘုရား တို႔ကို ေမးျမန္းသည္။ ယင္းမွာ တကၠသိုလ္တြင္းသို႔ ဝင္ေရာက္လိုသူမည္သူကိုမဆို ခြင့္ျပဳ၍ရမရစစ္ေဆးေသာ စမ္းသပ္ေသာ ေမးခြန္းျဖစ္သည္။ ေမးခြန္းမ်ားကို အဗၺဒူလာဟ္ မေျဖႏိုင္။ စိတ္ဆိုးဆိုးျဖင့္ သူ႔ဆရာဆီျပန္လာၿပီး ဂိတ္ေပါက္ဝ၌ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့သမွ်ကို အစီရင္ခံသည္။
ယခုတစ္ႀကိမ္၌မူ ေနာက္လိုက္ေနာက္ပါမ်ားကို ေခၚေဆာင္လ်က္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေခလ္ဂ်ီကိုယ္တိုင္ ဂိတ္ေပါက္ဝဆီသို႔ ျမင္းစီးေရာက္လာသည္။ အေစာင့္မွ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေခလ္ဂ်ီကို တားသည္။ အဗၺဒူလာကိုေမးျမန္းေသာ ေမးခြန္းကိုပင္ ေခလ္ဂ်ီကိုေမးသည္။ သို႕ေသာ္ ေခလ္ဂ်ီအေနျဖင့္ ယင္းစကားထွာဝွက္ပြဲကို ေျဖရွင္းရန္ အခ်ိန္မရွိ။ သူ႕တြင္ ထို႕ထက္အေရးႀကီးေသာ ေျဖရွင္းရန္ကိစၥမ်ား ရွိေနသည္။ နာလႏၵသည္ သူ႔အတြက္ စိတ္အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္စရာ ကိစၥတစ္ခုမွ်သာျဖစ္သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေခလ္ဂ်ီသည္ သူ၏ဓားကို တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ဆြဲထုတ္ကာ အေစာင့္ကိုေခါင္းျဖတ္လိုက္သည္။
သူလို ၾသဇာအာဏာႀကီးသူတစ္ေယာက္ကို မူဆလင္မဟုတ္သူတစ္ဦးက ေမးခြန္းထုတ္ျခင္း၊ သူအေဆာက္အအံုတြင္း ဝင္ေရာက္မည္ကို တားဆီးရန္ႀကိဳးစားျခင္းအတြက္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေခလ္ဂ်ီ ေဒါသေခ်ာင္းေခ်ာင္းထြက္သည္။ သို႕ေသာ္ မူအာမင္တစ္ေယာက္အေနႏွင့္ ယခုအခ်ိန္သည္ ဝတ္ျပဳရမည္ကို သူသိသည္။ သူႏွင့္ သူ႔အဖြဲ႕သားမ်ား မကၠာၿမိဳ႕ရွိရာသို႔လွည့္ကာ ေျမျပင္ေပၚဒူးေထာက္ၾကၿပီး အႀကီးက်ယ္အခမ္းနားဆံုးႏွင့္ ကရုဏာအထားတတ္ဆံုးေသာ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္ထံ ဝတ္ျပဳဆုေတာင္းၾကသည္။
ဝတ္ျပဳမႈၿပီးသြားေသာအခါ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေခလ္ဂ်ီႏွင့္ သူ၏တပ္ဖြဲ႕မ်ားမွာ အားအင္တက္ၾကြလာၾကသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးက သူ႔တပ္ဖြဲ႕မ်ားကို တကၠသိုလ္တြင္းကို ဝိုင္းအံုဝင္ေရာက္ၿပီး မည္သည့္ကာဖိရ္ကိုမွ ခ်မ္းသာမေပးရန္ အမိန္႕ေပးသည္။ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ရဟန္းေတာ္မ်ားႏွင့္ ေက်ာင္းသားမ်ားမွာ ေခါင္းျဖတ္ခံၾကရၿပီး ေသြးမ်ားေခ်ာင္းစီးကုန္သည္။ ဘုရားေက်ာင္းမ်ား၊ ပုထိုးေတာ္မ်ားႏွင့္ ရုပ္ပြားေတာ္မ်ား ဖ်က္ဆီးခံခဲ့ရသည္။ တကၠသိုလ္တြင္း၌ မည္သူ႔ကိုမွ တိုက္ခိုက္ေရးသမားတစ္ေယာက္အျဖစ္ သင္ၾကားေပးျခင္းမရွိရကား (ျပန္လည္ မခုခံတတ္သည့္အတြက္) ထြက္ေျပးႏိုင္သူမ်ားမွာ အသက္ေဘး လြတ္ရန္ စာၾကည့္တိုက္ထဲတြင္ ပုန္းေအာင္းေနၾကရသည္။ ထို႔အျပင္ ၎တို႔၌ မည္သည့္လက္နက္မွ မရွိ၊ ခုခံကာကြယ္ႏိုင္ျခင္းမရွိ ျဖစ္ေနရသည္။
ေနာက္ဆံုးတြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးႏွင့္ သူ႔လူမ်ား စာၾကည့္တိုက္ေရွ႕သို႔ ေရာက္လာၾကသည္။ အတြင္းမွ အသက္အရြယ္ႀကီးရင့္ေသာ ဘုန္းႀကီးအိုႀကီးတစ္ပါး ထြက္လာၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးကို ေတာင္းပန္စကားေျပာၾကားသည္။
"စာအုပ္ေတြက ဘာအႏၲရယ္မွ မျပဳပါဘူး။ ေက်းဇူးျပဳၿပီး စာၾကည့္တိုက္ကို မဖ်က္ဆီးပါနဲ႔" ဟု ရဟန္းအိုႀကီးမွ ေတာင္းပန္သည္။
"မုသားေတြကို ျဖန္႔ေနတဲ့ စာအုပ္ေတြအတြက္ ဒီကမာၻေပၚမွာ ေနရာတစ္ခုမွ မရွိဘူး" ဟု ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမွ ရဟန္းအိုႀကီးကို ပ်က္ရယ္ျပဳသည္။ သို႔ေသာ္ သူသည္ တစ္ခုကို ေသခ်ာခ်င္ေသးသည္။
"စာၾကည့္တိုက္ထဲမွာ ျမင့္ျမတ္ေသာကြာရ္အာန္က်မ္းစာအုပ္ရွိသလား?"
"မရွိဘူး။ မရွိပါဘူး" ရဟန္းအိုႀကီးမွ တံု႔ျပန္ေျပာၾကားသည္။
အေျဖက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးကို အတိုင္းအဆမရွိ ေဒါသထြက္သြားေစခဲ့သည္။ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားကို ဆူရာဟ္ ၄၈-၁၃ တြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္အတိုင္း အျပစ္ေပးရေပမည္။
"ဒါဆို ၿပီးၿပီ။ စာၾကည့္တိုက္ကို မီးရႈိ႕ပစ္လိုက္" ဟု သူ႔တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားကို အမိန္႔ေပးရင္း ဓားကို တစ္ဖန္ျပန္ဆြဲထုတ္ကာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးကို ေခါင္းျဖတ္လိုက္သည္။
စာၾကည့္တိုက္ကို မီးေတာက္မ်ား ဝါးၿမိဳသြားသည္။ အေဆာက္အဦးအတြင္း ခိုလံႈေနသူမ်ား အထဲတြင္ ပိတ္မိကုန္သည္။ သူမ်က္ျမင္ေတြ႕ရွိေနရေသာ ရုပ္တုကိုးကြယ္မႈကို ရြံမုန္းလွသူ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေခလ္ဂ်ီမွ သူ႔လက္ေထာက္ အဗၺဒူလာကို ေျပာၾကားလိုက္သည္။
"ညီေတာ္ အဗၺဒူလာ.. ဟိႏၵဴနယ္ေျမက ရုပ္တုကိုးကြယ္မႈကို အၿပီးတိုင္ဖ်က္သိမ္းဖို႔ဆိုတာ အခ်ိန္အၾကာႀကီး ယူရဦးမယ္။ အင္ရွာအလႅာဟ္(အလႅာဟ္ အလိုေတာ္ရွိရင္) ...ငါတို႕ တစ္ေန႔ ေအာင္ျမင္ရမယ္။ ငါတို႔ ဒီေနရာကို ထာဝရ သန္႔စင္ႏိုင္ရမယ္။ ငါတို႔ ဒီကာဖိရ္နယ္ေျမကို စစ္မွန္ေသာ ဒါအစၥလာမ္ (အစၥလာမ္အုပ္စိုးမႈေအာက္) ျဖစ္ေစရမယ္"
------
စာၾကည့္တိုက္ကို မီးရႈိ႕ျပာက်ရန္အတြက္ လေပါင္းအတန္ၾကာခဲ့သည္ဟု သမိုင္းဆရာမ်ားက ဆိုၾကသည္။ ရာစုႏွစ္တစ္ခုေက်ာ္ၾကာ စုေဆာင္းထိန္းသိမ္းထားခဲ့ရေသာ ဗဟုသုတမ်ား ေပ်ာက္ဆံုးကုန္သည္။ နာလႏၵဖ်က္ဆီးခံရမႈသည္ အိႏၵိယ၌ ဗုဒၶဘာသာက်ဆံုးျခင္း၏အစဟု သမိုင္းဆရာမ်ားက မွတ္ခ်က္ျပဳၾကသည္။ ထို႔အတူ ေရွးေခတ္အိႏၵိယ၏ သခ်ၤာ၊ နကၡတ္ပညာ၊ သတၱဳေဗဒႏွင့္ ေဆးပညာဆိုင္ရာ သိပၸံအေတြးအေခၚမ်ား ပ်က္သုန္းျခင္း၏ အစလည္း ျဖစ္ခဲ့သည္။
လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၈၀၀ ေက်ာ္က ထိုေန႕ထိုရက္၌ နာလႏၵတြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့မႈသည္ လူမ်ိဳးတုန္း သတ္ျဖတ္မႈသာ မဟုတ္၊ ဗဟုသုတအသိပညာကို မ်ိဳးတုန္းလိုက္ျခင္းလည္း မည္ေပ၏။
မွတ္ခ်က္။ ။ ကြာရ္အာန္က်မ္းစာပါ စာသားမ်ားအား ခ်န္လွပ္၍ ဘာသာျပန္ဆိုထားပါသည္။
Nalanda: A Forgotten Genocide
Thousands of tourists from all over the world visit the ruins of Nalanda every year, located in Bihar a northern state in India. Some visit it for spiritual uplifting while others visit the ruins to marvel its architectural glory. For followers of dharmic traditions, Nalanda has been a sacred place since the days of Buddha. Indeed, Buddhist texts mention that The Enlightened One himself had visited Nalanda several times. It is also a sacred place in the Jain faith. It is believed that Mahavira, a central figure in Jainism, is said to have attained Moksha (Salvation) near Nalanda.
Nalanda as a university was established by the Gupta Emperors (who followed the Vedic religion) around 450 CE. Nalanda is considered the world's first modern university. It was the first university with a campus structure for higher studies. In its glory days it is said to have housed more than 10,000 students along with 2,000 teachers, monks and priests. Although it was considered mainly a center of
Buddhist studies, it was also a center of Vedic and Jain studies. In addition to theology many secular subjects such as science, mathematics, and medicine were taught. It housed students and scholars from India, Japan, China, Tibet, Indonesia, Vietnam and Korea. It had one of the largest libraries in the world which was housed in a nine storey building. In addition to the millions of books that were invaluable treasures in the field of spirituality, theology, science, and medicine, there were many original sacred texts dating back to the time of the Buddha. From the fifth to the twelfth century, it had a continuous patronage from both Hindu and Buddhist kings and emperors.
Here is an extract of Nalanda University description from the Wikipedia:
Nalanda was one of the world's first residential universities, i.e., it had dormitories for students. It is also one of the most famous universities. In its heyday it accommodated over 10,000 students and 2,000 teachers. The university was considered an architectural masterpiece, and was marked by a lofty wall and one gate. Nalanda had eight separate compounds and ten temples, along with many other meditation halls and classrooms. On the grounds were lakes and parks. The library was located in a nine storied building where meticulous copies of texts were produced. The subjects taught at Nalanda University covered every field of learning, and it attracted pupils and scholars from Korea, Japan, China, Tibet, Indonesia, Persia and Turkey. The Tang Dynasty Chinese pilgrim Xuanzang left detailed accounts of the university in the 7th century.
Nalanda was sacked in 1192 by Bhaltiyar Kalji, a Turkic general under the Islamic rulers who had just conquered Delhi. Below is a dramatization of how this tragic event unfolded.
[The year was 1192 and Mohammad of Gaur had invaded India from Afghanistan to conquer Delhi. This was his second attempt to conquer the Hindu heartland. He had been squarely defeated by the Rajput king Prithviraj in 1191, the first time he had attempted his conquest. Some historians even mention that the troops of Prithviraj had captured Mohammad and had brought him to their king, where Mohammad begged for his life. Prithviraj, as a follower of dharma, decided to free him with a warning that he should never invade India again.
But Mohammad had different ideas. A year later, he invaded India again, and this time he was successful, and Prithviraj was vanquished. His conquest of Delhi in 1192 is marked by many historians as the beginning of Islamization of India. He appointed his ex-salve Qutb-ud-din aybak as the de-facto Sultan of Delhi.
The sultan was, however, not satisfied with just being the ruler of Delhi and the surrounding areas. He brought his General Bhaltiyar Kalji to his court and gave him these orders.
"Kalji, I want you to march towards the Bay of Bengal and bring this entire Kafir (infidel) land under my rule. It is time for us to spread the teachings of the Holy Prophet," declared the Sultan.
General Kalji was ecstatic. For him, there was nothing more sacred than conforming to the words of the Holy Quran. Indeed, there we no soldier who was more faithful to the teachings of Islam than Kalji himself.
As he marched east towards the Bay of Bengal with his large force of disciplined troops, his task seemed easier than he had ever imagined. One after another, centers of Kafir power were leveled, and the idolaters were shown the Truth as taught by the Holy Prophet.They had marched for several days along the river Ganges and were now a few miles from Nalanda in Bihar. Bihar, known as Magadha in the ancient days, was where Buddha had attained Enlightenment. It was a land adorned with Buddhist Viharas and Stupas. It was also a land full of Hindu & Jain temples. Bihar was where all the three dharmic traditions had coexisted peacefully and had flourished throughout the ages.
As Kalji stopped his troops a couple of miles from the Nalanda complex, he was awed by its size and grandeur. What is this magnificent complex? He wondered. He ordered his soldier Abdulla to investigate.
"Abdulla, go and find out what that complex is. No other Kafir structure has piqued so much curiosity in me," the General ordered.
Abdulla went towards the complex gate where the guard stopped him. The guard informed him that, as the tradition went, he had to answer three questions before he entered the complex. He asked him to answer three questions about spiritual knowledge concerning Maya, Dharma, and God. This was a test that was mandated for anyone who wanted to enter the university. Unable to answer, Abdulla got irritated and went back to his master and reported what had transpired at the gate. This time, the general himself galloped towards the gate and ordered his men to follow him. The guard stopped General Kalji and asked him the same questions he had asked Abdulla, but Kalji had no time for that charade. He had more important matters to address, and Nalanda was simply a distraction. He calmly drew his sword and beheaded the guard.
General Kalji was furious that a non-believer had questioned his authority and had tried to stop him from entering the complex. However, as a devout Muslim, he realized that it was time to pray. He and his troops turned west towards Mecca and knelt down and prayed to Allah the Most Magnificent and the Most Merciful.
As he prayed, he remembered the command "And obey Allah and the Messenger, that you may be shown mercy." Further echoing in his mind were the following commandments: "and those who disbelieve, for them is destruction and He has made their deeds ineffective," "go and destroy each and every symbol of idolatry. Do not spare single idolaters," and "so when you meet in battle those who disbelieve, then smite the necks until when you have overcome them."
After the prayers were over, General Kalji and his troops were truly energized. The general ordered the troops to swarm the university and spare no infidels. Thousands of monks and students were beheaded and blood flowed in streams. Temples, Stupas, and statues were destroyed. Those who could run tried to save their lives by hiding in the library as no one inside the university was taught to be a fighter. Moreover, they had no arms and were defenseless.
Finally, the general and his men came in front of the library. An old monk came from inside and begged the general to spare at least the library.
"Books will do no harm, please do not destroy the library," begged the old monk.
"Books that spread falsehood surely have no place in this world," declared the general as he scoffed at the old monk. He, however, wanted to be certain about one thing.
"Is there a copy of the Holy Quran inside?" asked the general.
"No, there is not," replied the monk.
The answer infuriated the general beyond limits. The monks had to be punished as stated in Surah 48.13, "And if any believe not in Allah and His Messenger, We have prepared, for those who reject Allah, a Blazing Fire!"
"Then, it is settled. Burn the library," he ordered his troops as he swung his sword again, beheading the old monk.
As the library was engulfed in flames trapping those who had taken refuge in the building, General Kalji, who was utterly disgusted at thepractice of idolatry he had just witnessed, addressed his soldier Abdulla.
"Brother Abdulla, It is going to take a long time to eradicate idolatry from Hindustan. Insha'Allah, we will succeed one day, and we will clean this place forever. We shall make this Kafir land truly Dar Al-Islam.]
Historians believe that it took several months for the library to burn down. Knowledge that was collected and preserved over more than a millennium was lost. Indeed, many historians conclude that this was the beginning of the decline of Buddhism in India. It was also the beginning of the demise of ancient Indian scientific thought in mathematics, astronomy, metallurgy, and medicine.
What happened in Nalanda on that fateful day more than eight hundred years ago was not only a genocide of human life; it was also genocide of knowledge.
ေလာကုတၱရာအျပင္ သိပၸံ၊ သခ်ၤာႏွင့္ ေဆးပညာစေသာ ေလာကဓာတ္ပညာမ်ားကိုလည္း သင္ၾကား ေပးသည္။ နလႏၵတကၠသိုလ္၌ အိႏၵိယ၊ ဂ်ပန္၊ တရုတ္၊ တိဗက္၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ ဗီယက္နမ္ႏွင့္ ကိုးရီးယားတို႔မွ ေက်ာင္းသားမ်ား၊ ပညာရွင္မ်ားကိုလည္း လက္ခံထားရွိသည္။ နလႏၵသည္ စာအုပ္မ်ားကို အေဆာက္အဦးႀကီး ၉ ခုအတြင္း၌ သိမ္းဆည္းထားရွိေသာ ကမ႓ာ့အႀကီးဆံုး စာၾကည့္တိုက္ႀကီးလည္း ျဖစ္သည္။ အေတြးအျမင္၊ ဘာသာေရး၊ သိပၸံႏွင့္ ေဆးပညာ နယ္ပယ္ဆိုင္ရာ စာအုပ္မ်ားအျပင္ ဗုဒၶျမတ္စြာလက္ထက္ေတာ္ကတည္းက တည္ရွိခဲ့ေသာ အလြန္တရာအေလးအျမတ္ထားအပ္ေသာ မူရင္းစာေပမ်ားကိုလည္း သိမ္းဆည္းထားရွိသည္။ ၅ ရာစုမွ ၁၂ ရာစုအထိတိုင္ေအာင္ နလႏၵတကၠသ္ုလ္သည္ ဟိႏၵဴႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာမင္းမ်ားအဆက္ဆက္၏ အားေပးခ်ီးျမွင့္ေထာက္ပံ့မႈမ်ားကို ရရွိခဲ့ေပသည္။
ေအာက္ေဖာ္ျပပါမွာ နလႏၵတကၠသိုလ္အေၾကာင္း Wikipedia တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္မ်ားမွ ထုတ္ႏႈတ္ထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ဗိသုကာလက္ရာအားျဖင့္လည္း နာလႏၵတကၠသိုလ္သည္ အေကာင္းဆံုးလက္ရာမ်ားထဲမွတစ္ခုျဖစ္သည္။ ႀကီးမားခန္႔ထည္ေသာ အုတ္တံတိုင္းႀကီးတစ္ခုျဖင့္ ကာရံထားၿပီး ဝင္ေပါက္တစ္ခုရွွိသည္။ တကၠသိုလ္ဝင္းႀကီးတစ္ခုလံုးတြင္ သီးသန္႔စီ ၿခံဝင္း ၈ ခု တည္ရွိၿပီး ေက်ာင္းတိုက္ ၁၀ တိုက္ ရွိသည္။ စာသင္ခန္းမမ်ား၊ တရားထိုင္ရာခန္းမမ်ားလည္း အေတာ္မ်ားမ်ားရွိသည္။ ေျမျပင္ထက္တြင္မူ ေရကန္မ်ားႏွင့္ ပန္းၿခံမ်ားလည္းရွိသည္။ စာၾကည့္တိုက္ အေဆာက္အဦး ၉ လံုးရွိၿပီး ထိုအတြင္း ဘာသာရပ္အေထြေထြမွ စာအုပ္ေပါင္းမ်ားစြာကို သိမ္းဆည္းထားသည္။ ထိုဘာသာရပ္မ်ားကို နာလႏၵတကၠသိုလ္၌ သင္ၾကားရာ ကိုးရီးယား၊ ဂ်ပန္၊ တရုတ္၊ တိဗက္၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ ပါရွားႏွင့္ တူရကီတို႕မွ ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ ပညာတတ္မ်ားကို ဆြဲေဆာင္ႏိုင္ခဲ့သည္။ တန္မင္းဆက္မွ တရုတ္ဘုရားဖူးရဟန္းေတာ္ ရႊန္စန္း Xuanzang မွ ၇ ရာစုႏွစ္ နာလႏၵတကၠသိုလ္အေၾကာင္း အေသးစိပ္ကို မွတ္တမ္းတင္ခဲ့သည္။
နာလႏၵတကၠသိုလ္ကို ၁၁၉၂ တြင္ ေဒလီႏိုင္ငံ အစၥလမၼစ္မင္းမ်ားထံ အမႈထမ္းေသာ တာ့ခ္လူမ်ိဳး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ဘယ္လ္တီယာ ေခလ္ဂ်ီ Bhaltiyar Kalji မွ ဖ်က္ဆီးခဲ့သည္။၎ဖ်က္ဆီးခဲ့ပံုကို ေဖာ္ျပထားေသာ သရုပ္ေဖာ္ဇာတ္လမ္းတစ္ခုကို ေဖာ္ျပအပ္ပါသည္။
ေမ့လ်ာ့ေနေသာ လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈတစ္ခု
နာလႏၵတကၠသိုလ္ကို ၁၁၉၂ တြင္ ေဒလီႏိုင္ငံ အစၥလမၼစ္မင္းမ်ားထံ အမႈထမ္းေသာ တာ့ခ္လူမ်ိဳး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ဘယ္လ္တီယာ ေခလ္ဂ်ီ Bhaltiyar Kalji မွ ဖ်က္ဆီးခဲ့ပုံအခ်ိန္က ၁၁၉၂ ခုႏွစ္။ ေဂၚျပည္ျပည့္ရွင္ မူဟာမက္ (မူဇတ္ဒင္ မူဟာမက္ ေဂၚရီ Mu'izz ad-Din Muhammad Ghori) သည္ ေဒလီကို ေအာင္ႏိုင္ေရးအတြက္ အိႏၵိယကို က်ဴးေက်ာ္ေနခ်ိန္။ ယခုတစ္ႀကိမ္က ဟိႏၵဴနယ္ေျမကို ေအာင္ႏိုင္,ႏိုင္ေရး ဒုတိယအႀကိမ္ က်ဴးေက်ာ္တိုက္ခိုက္မႈပင္။ ၁၁၉၂ ခုႏွစ္ ၎၏အလိုေတာ္ျပည့္ေရး ပထမတစ္ႀကိမ္က်ဴးေက်ာ္မႈ၌မူ ရာ့ဂ်္ပြတ္ျပည့္ရွင္ ပရီႆဝိရာ့ဂ်္ကို ခြက္ခြက္လန္ရႈံးနိမ့္ခဲ့ရသည္။ အခ်ိဳ႕သမိုင္းဆရာတို႔၏ အဆိုအရမူ ပရီႆဝီရာ့ဂ်္၏ တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားက မူဟာမက္ကို ဖမ္းကာ ၎တို႕အရွင္မင္းျမတ္ထံ ပို႕ေဆာင္ၾကသည္။ ထို၌ မူဟာမက္သည္ ၎၏အသက္ကို ခ်မ္းသာေပးပါရန္ ပရီႆဝီရာ့ဂ်္ထံ ေျခေတာ္ဝပ္စင္း အသနားခံသည္။ ဤ၌ ပရီႆဝီရာ့ဂ်္သည္ တရားႏွင့္ေမြ႕ေလ်ာ္သူပီပီ ေနာင္ ဘယ္ေတာ့မွ အိႏၵိယကိုမက်ဴးေက်ာ္ရန္ သတိေပးကာ မူဟာမက္ကို ျပန္လႊတ္ေပးလိုက္သည္။
သို႕ေသာ္ မူဟာမက္ကမူ ဆင္ႀကံ,ႀကံေနေပသည္။ ေနာက္တစ္ႏွစ္တြင္ အိႏၵိယကို တစ္ဖန္က်ဴးေက်ာ္ျပန္သည္။ ဤတစ္ႀကိမ္တြင္မူ ေအာင္ျမင္သည္။ ပရီႆဝီရာ့ဂ်္ကို အျပတ္အသတ္ အႏိုင္ရသည္။ ေဒလီကို ၁၁၉၂ ခုႏွစ္တြင္ အႏိုင္ရကာ ယင္းမွာ အိႏၵိယ၏ အစၥလာမ္မိုက္ေဇးရွင္းအစဟူ၍ သမိုင္းဆရာတို႔ကို အမွတ္အသားျပဳၾကသည္။ ၎၏ကြ်န္ေဟာင္းျဖစ္ေသာ ကဒ္ဘတ္ဒင္ အိုင္ဘတ္ Qutb-ud-din aybak ကို ေဒလီဆူလတန္အျဖစ္ ကံေၾကြးခ်သည္။
သို႔ေသာ္ ကဒ္ဘတ္ဒင္ အိုင္ဘတ္မွာ ေဒလီဆူလတန္မွ်ျဖင့္ မေက်နပ္။ ဝန္းက်င္နယ္မ်ားအားလံုး၏ ဆူလတန္ျဖစ္လိုသည္။ သို႔ႏွင့္ ၎၏စစ္ေသနာပတိ ဘယ္လ္တီယာ ေခလ္ဂ်ီကို ေရွ႕ေတာ္ေမွာက္သြင္းေစကာ ယင္းအမိန္႔မ်ားကို ခ်မွတ္သည္။
"ေခလ္ဂ်ီ.. သင္မွ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ဖက္ဆီသို႔ ခ်ီတက္၍ ကာဖိရ္နယ္ေျမတစ္ခုလံုးကို ငါကိုယ္ေတာ္တိုင္းျပည္အတြင္းသို႔ သြတ္သြင္းေစျခင္းငွာ ငါကိုယ္ေတာ္ဆႏၵရွိေတာ္မူသည္။ တမန္ေတာ္ျမတ္၏ အဆံုးအမမ်ားကို ျဖန္႔က်က္ရန္ အခ်ိန္က်ေပၿပီ" ဟု ဆူလတန္မွ ျမြက္ၾကားေတာ္မူ၏။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေခလ္ဂ်ီမွာ ေပ်ာ္လိုက္သည့္ျဖစ္ခ်င္း။ သူ႕အဖို႔ ျမင့္ျမတ္ေသာကြာရ္အာန္က်မ္းပါ စာသားမ်ားႏွင့္အညီ လိုက္နာျခင္းေလာက္ မည္သည့္အရာကမွ မျမင့္ျမတ္။ အမွန္ေတာ့ ေခလ္ဂ်ီေလာက္ အစၥလာမ္၏အဆံုးအမမ်ားကို သစၥာရွိေသာ စစ္သားဟူ၍မရွိစဖူး။
စည္းကမ္းျပည့္ဝေသာ တပ္မေတာ္ႀကီးႏွင့္အတူ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ဆီသို႔ ခ်ီတက္လာခဲ့ရာ သူ၏တာဝန္မွာ ထင္ထားသည္ထက္ပင္ ပို၍လြယ္ကူေနပံုရသည္။ ကာဖိရ္တို႔၏ အင္အားႀကီးခံတပ္မ်ားကို ၿဖိဳဖ်က္ခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ရုပ္တုကိုးကြယ္သူမ်ားကို တမန္ေတာ္ျမတ္သင္ၾကားျပသေသာ အမွန္တရားကို ျပသခဲ့သည္။ ဂဂၤါျမစ္ေၾကာင္းတစ္ေလွ်ာက္ ရက္ေပါင္းမ်ားစြာ ခ်ီတက္လာခဲ့ၿပီးေနာက္ ယခုဆိုလွ်င္ ဘီဟာျပည္နယ္အတြင္းမွ နာလႏၵႏွင့္ မိုင္အနည္းငယ္အကြာသို႔ ေရာက္ရွိလာခဲ့ေပၿပီ။ နာလႏၵဆိုသည္က ေရွးအတီေတက မဂဓဟု ေခၚဆိုခဲ့ေသာနယ္ေျမျဖစ္ၿပီး ထိုေျမေပၚ၌ပင္ ဗုဒၶသည္ သေဗၺညဳတေရႊဥာဏ္ေတာ္ကို ရေတာ္မူခဲ့သည္။ ဘီဟာေျမသည္ ဗုဒၶဝိဟာရမ်ား၊ ပုထိုးေတာ္မ်ားႏွင့္ အလွဆင္ထားေသာေျမျဖစ္သည္။ ထို႔အျပင္ ဟိႏၵဴႏွင့္ ဂ်ိန္းဘုရားေက်ာင္းမ်ား ေနရာအႏွံတည္ရွိေနေသာ နယ္ေျမလည္းျဖစ္သည္။ ဘီဟာဆိုသည္က ဓမၼကိုအေျချပဳေသာ ဘာသာတရားသံုးခုတို႔ ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္း အတူယွဥ္တြဲကာ ႏွစ္ပဋိေစၧဒမ်ားစြာ စည္ပင္ထြန္းကားလာခဲ့ၾကေသာ နယ္ေျမျဖစ္သည္။
နာလႏၵတကၠသိုလ္ႀကီးမွ ႏွစ္မိုင္အကြာ၌ ၎၏တပ္မ်ားကို ေခလ္ဂ်ီရပ္တန္႕ခိုင္းသည္။ တကၠသိုလ္ႀကီး၏ ႀကီးမားခန္႔ထည္ ႀကီးက်ယ္ခမ္းနားမႈက ၎ကို တအံ့တၾသ ျဖစ္သြားေစသည္။ ခမ္းနားလွေသာ ယင္းအေဆာက္အဦးႀကီးကား အဘယ္နည္း? ေခလ္ဂ်ီ သိလိုမိသည္။ ၎၏လက္ေထာက္ အဗၺဒူလာကို စံုစမ္းစစ္ေဆးရန္ ေစလႊတ္လိုက္သည္။
"အဗၺဒူလာ... ဘာအေဆာက္အအံုႀကီးလဲဆိုတာ သြားစံုစမ္းေခ်။ ဘယ္တစ္ျခားကာဖိရ္အေဆာက္အဦးမွ ဒီေလာက္ႀကီး ငါ့သိခ်င္စိတ္ကို မျဖစ္ေစဖူးဘူး"
အေဆာက္အဦးဂိတ္ေပါက္ဝဆီသို႔ အဗၺဒူလာ ေလွ်ာက္သြားသည္။ အေစာင့္မွ ၎ကို တားသည္။ အစဥ္အလာအရ အေဆာက္အဦးအတြင္း မဝင္ေရာက္ခင္ ေမးခြန္း ၃ ခုကို ေျဖၾကားရမည္ဟု အေစာင့္က ၎ကိုေျပာၾကားသည္။ ထို႕ေနာက္ အေစာင့္က ဘာသာေရးဆိုင္ရာ အသိဥာဏ္ပညာေမးခြန္း ၃ ခု ျဖစ္သည့္ မာယာ၊ ဓမၼ ႏွင့္ ဘုရား တို႔ကို ေမးျမန္းသည္။ ယင္းမွာ တကၠသိုလ္တြင္းသို႔ ဝင္ေရာက္လိုသူမည္သူကိုမဆို ခြင့္ျပဳ၍ရမရစစ္ေဆးေသာ စမ္းသပ္ေသာ ေမးခြန္းျဖစ္သည္။ ေမးခြန္းမ်ားကို အဗၺဒူလာဟ္ မေျဖႏိုင္။ စိတ္ဆိုးဆိုးျဖင့္ သူ႔ဆရာဆီျပန္လာၿပီး ဂိတ္ေပါက္ဝ၌ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့သမွ်ကို အစီရင္ခံသည္။
ယခုတစ္ႀကိမ္၌မူ ေနာက္လိုက္ေနာက္ပါမ်ားကို ေခၚေဆာင္လ်က္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေခလ္ဂ်ီကိုယ္တိုင္ ဂိတ္ေပါက္ဝဆီသို႔ ျမင္းစီးေရာက္လာသည္။ အေစာင့္မွ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေခလ္ဂ်ီကို တားသည္။ အဗၺဒူလာကိုေမးျမန္းေသာ ေမးခြန္းကိုပင္ ေခလ္ဂ်ီကိုေမးသည္။ သို႕ေသာ္ ေခလ္ဂ်ီအေနျဖင့္ ယင္းစကားထွာဝွက္ပြဲကို ေျဖရွင္းရန္ အခ်ိန္မရွိ။ သူ႕တြင္ ထို႕ထက္အေရးႀကီးေသာ ေျဖရွင္းရန္ကိစၥမ်ား ရွိေနသည္။ နာလႏၵသည္ သူ႔အတြက္ စိတ္အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္စရာ ကိစၥတစ္ခုမွ်သာျဖစ္သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေခလ္ဂ်ီသည္ သူ၏ဓားကို တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ဆြဲထုတ္ကာ အေစာင့္ကိုေခါင္းျဖတ္လိုက္သည္။
သူလို ၾသဇာအာဏာႀကီးသူတစ္ေယာက္ကို မူဆလင္မဟုတ္သူတစ္ဦးက ေမးခြန္းထုတ္ျခင္း၊ သူအေဆာက္အအံုတြင္း ဝင္ေရာက္မည္ကို တားဆီးရန္ႀကိဳးစားျခင္းအတြက္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေခလ္ဂ်ီ ေဒါသေခ်ာင္းေခ်ာင္းထြက္သည္။ သို႕ေသာ္ မူအာမင္တစ္ေယာက္အေနႏွင့္ ယခုအခ်ိန္သည္ ဝတ္ျပဳရမည္ကို သူသိသည္။ သူႏွင့္ သူ႔အဖြဲ႕သားမ်ား မကၠာၿမိဳ႕ရွိရာသို႔လွည့္ကာ ေျမျပင္ေပၚဒူးေထာက္ၾကၿပီး အႀကီးက်ယ္အခမ္းနားဆံုးႏွင့္ ကရုဏာအထားတတ္ဆံုးေသာ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္ထံ ဝတ္ျပဳဆုေတာင္းၾကသည္။
ဝတ္ျပဳမႈၿပီးသြားေသာအခါ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေခလ္ဂ်ီႏွင့္ သူ၏တပ္ဖြဲ႕မ်ားမွာ အားအင္တက္ၾကြလာၾကသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးက သူ႔တပ္ဖြဲ႕မ်ားကို တကၠသိုလ္တြင္းကို ဝိုင္းအံုဝင္ေရာက္ၿပီး မည္သည့္ကာဖိရ္ကိုမွ ခ်မ္းသာမေပးရန္ အမိန္႕ေပးသည္။ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ရဟန္းေတာ္မ်ားႏွင့္ ေက်ာင္းသားမ်ားမွာ ေခါင္းျဖတ္ခံၾကရၿပီး ေသြးမ်ားေခ်ာင္းစီးကုန္သည္။ ဘုရားေက်ာင္းမ်ား၊ ပုထိုးေတာ္မ်ားႏွင့္ ရုပ္ပြားေတာ္မ်ား ဖ်က္ဆီးခံခဲ့ရသည္။ တကၠသိုလ္တြင္း၌ မည္သူ႔ကိုမွ တိုက္ခိုက္ေရးသမားတစ္ေယာက္အျဖစ္ သင္ၾကားေပးျခင္းမရွိရကား (ျပန္လည္ မခုခံတတ္သည့္အတြက္) ထြက္ေျပးႏိုင္သူမ်ားမွာ အသက္ေဘး လြတ္ရန္ စာၾကည့္တိုက္ထဲတြင္ ပုန္းေအာင္းေနၾကရသည္။ ထို႔အျပင္ ၎တို႔၌ မည္သည့္လက္နက္မွ မရွိ၊ ခုခံကာကြယ္ႏိုင္ျခင္းမရွိ ျဖစ္ေနရသည္။
ေနာက္ဆံုးတြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးႏွင့္ သူ႔လူမ်ား စာၾကည့္တိုက္ေရွ႕သို႔ ေရာက္လာၾကသည္။ အတြင္းမွ အသက္အရြယ္ႀကီးရင့္ေသာ ဘုန္းႀကီးအိုႀကီးတစ္ပါး ထြက္လာၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးကို ေတာင္းပန္စကားေျပာၾကားသည္။
"စာအုပ္ေတြက ဘာအႏၲရယ္မွ မျပဳပါဘူး။ ေက်းဇူးျပဳၿပီး စာၾကည့္တိုက္ကို မဖ်က္ဆီးပါနဲ႔" ဟု ရဟန္းအိုႀကီးမွ ေတာင္းပန္သည္။
"မုသားေတြကို ျဖန္႔ေနတဲ့ စာအုပ္ေတြအတြက္ ဒီကမာၻေပၚမွာ ေနရာတစ္ခုမွ မရွိဘူး" ဟု ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမွ ရဟန္းအိုႀကီးကို ပ်က္ရယ္ျပဳသည္။ သို႔ေသာ္ သူသည္ တစ္ခုကို ေသခ်ာခ်င္ေသးသည္။
"စာၾကည့္တိုက္ထဲမွာ ျမင့္ျမတ္ေသာကြာရ္အာန္က်မ္းစာအုပ္ရွိသလား?"
"မရွိဘူး။ မရွိပါဘူး" ရဟန္းအိုႀကီးမွ တံု႔ျပန္ေျပာၾကားသည္။
အေျဖက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးကို အတိုင္းအဆမရွိ ေဒါသထြက္သြားေစခဲ့သည္။ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားကို ဆူရာဟ္ ၄၈-၁၃ တြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္အတိုင္း အျပစ္ေပးရေပမည္။
"ဒါဆို ၿပီးၿပီ။ စာၾကည့္တိုက္ကို မီးရႈိ႕ပစ္လိုက္" ဟု သူ႔တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားကို အမိန္႔ေပးရင္း ဓားကို တစ္ဖန္ျပန္ဆြဲထုတ္ကာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးကို ေခါင္းျဖတ္လိုက္သည္။
စာၾကည့္တိုက္ကို မီးေတာက္မ်ား ဝါးၿမိဳသြားသည္။ အေဆာက္အဦးအတြင္း ခိုလံႈေနသူမ်ား အထဲတြင္ ပိတ္မိကုန္သည္။ သူမ်က္ျမင္ေတြ႕ရွိေနရေသာ ရုပ္တုကိုးကြယ္မႈကို ရြံမုန္းလွသူ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေခလ္ဂ်ီမွ သူ႔လက္ေထာက္ အဗၺဒူလာကို ေျပာၾကားလိုက္သည္။
"ညီေတာ္ အဗၺဒူလာ.. ဟိႏၵဴနယ္ေျမက ရုပ္တုကိုးကြယ္မႈကို အၿပီးတိုင္ဖ်က္သိမ္းဖို႔ဆိုတာ အခ်ိန္အၾကာႀကီး ယူရဦးမယ္။ အင္ရွာအလႅာဟ္(အလႅာဟ္ အလိုေတာ္ရွိရင္) ...ငါတို႕ တစ္ေန႔ ေအာင္ျမင္ရမယ္။ ငါတို႔ ဒီေနရာကို ထာဝရ သန္႔စင္ႏိုင္ရမယ္။ ငါတို႔ ဒီကာဖိရ္နယ္ေျမကို စစ္မွန္ေသာ ဒါအစၥလာမ္ (အစၥလာမ္အုပ္စိုးမႈေအာက္) ျဖစ္ေစရမယ္"
------
စာၾကည့္တိုက္ကို မီးရႈိ႕ျပာက်ရန္အတြက္ လေပါင္းအတန္ၾကာခဲ့သည္ဟု သမိုင္းဆရာမ်ားက ဆိုၾကသည္။ ရာစုႏွစ္တစ္ခုေက်ာ္ၾကာ စုေဆာင္းထိန္းသိမ္းထားခဲ့ရေသာ ဗဟုသုတမ်ား ေပ်ာက္ဆံုးကုန္သည္။ နာလႏၵဖ်က္ဆီးခံရမႈသည္ အိႏၵိယ၌ ဗုဒၶဘာသာက်ဆံုးျခင္း၏အစဟု သမိုင္းဆရာမ်ားက မွတ္ခ်က္ျပဳၾကသည္။ ထို႔အတူ ေရွးေခတ္အိႏၵိယ၏ သခ်ၤာ၊ နကၡတ္ပညာ၊ သတၱဳေဗဒႏွင့္ ေဆးပညာဆိုင္ရာ သိပၸံအေတြးအေခၚမ်ား ပ်က္သုန္းျခင္း၏ အစလည္း ျဖစ္ခဲ့သည္။
လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၈၀၀ ေက်ာ္က ထိုေန႕ထိုရက္၌ နာလႏၵတြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့မႈသည္ လူမ်ိဳးတုန္း သတ္ျဖတ္မႈသာ မဟုတ္၊ ဗဟုသုတအသိပညာကို မ်ိဳးတုန္းလိုက္ျခင္းလည္း မည္ေပ၏။
မွတ္ခ်က္။ ။ ကြာရ္အာန္က်မ္းစာပါ စာသားမ်ားအား ခ်န္လွပ္၍ ဘာသာျပန္ဆိုထားပါသည္။
Nalanda: A Forgotten Genocide
Thousands of tourists from all over the world visit the ruins of Nalanda every year, located in Bihar a northern state in India. Some visit it for spiritual uplifting while others visit the ruins to marvel its architectural glory. For followers of dharmic traditions, Nalanda has been a sacred place since the days of Buddha. Indeed, Buddhist texts mention that The Enlightened One himself had visited Nalanda several times. It is also a sacred place in the Jain faith. It is believed that Mahavira, a central figure in Jainism, is said to have attained Moksha (Salvation) near Nalanda.
Nalanda as a university was established by the Gupta Emperors (who followed the Vedic religion) around 450 CE. Nalanda is considered the world's first modern university. It was the first university with a campus structure for higher studies. In its glory days it is said to have housed more than 10,000 students along with 2,000 teachers, monks and priests. Although it was considered mainly a center of
Buddhist studies, it was also a center of Vedic and Jain studies. In addition to theology many secular subjects such as science, mathematics, and medicine were taught. It housed students and scholars from India, Japan, China, Tibet, Indonesia, Vietnam and Korea. It had one of the largest libraries in the world which was housed in a nine storey building. In addition to the millions of books that were invaluable treasures in the field of spirituality, theology, science, and medicine, there were many original sacred texts dating back to the time of the Buddha. From the fifth to the twelfth century, it had a continuous patronage from both Hindu and Buddhist kings and emperors.
Here is an extract of Nalanda University description from the Wikipedia:
Nalanda was one of the world's first residential universities, i.e., it had dormitories for students. It is also one of the most famous universities. In its heyday it accommodated over 10,000 students and 2,000 teachers. The university was considered an architectural masterpiece, and was marked by a lofty wall and one gate. Nalanda had eight separate compounds and ten temples, along with many other meditation halls and classrooms. On the grounds were lakes and parks. The library was located in a nine storied building where meticulous copies of texts were produced. The subjects taught at Nalanda University covered every field of learning, and it attracted pupils and scholars from Korea, Japan, China, Tibet, Indonesia, Persia and Turkey. The Tang Dynasty Chinese pilgrim Xuanzang left detailed accounts of the university in the 7th century.
Nalanda was sacked in 1192 by Bhaltiyar Kalji, a Turkic general under the Islamic rulers who had just conquered Delhi. Below is a dramatization of how this tragic event unfolded.
[The year was 1192 and Mohammad of Gaur had invaded India from Afghanistan to conquer Delhi. This was his second attempt to conquer the Hindu heartland. He had been squarely defeated by the Rajput king Prithviraj in 1191, the first time he had attempted his conquest. Some historians even mention that the troops of Prithviraj had captured Mohammad and had brought him to their king, where Mohammad begged for his life. Prithviraj, as a follower of dharma, decided to free him with a warning that he should never invade India again.
But Mohammad had different ideas. A year later, he invaded India again, and this time he was successful, and Prithviraj was vanquished. His conquest of Delhi in 1192 is marked by many historians as the beginning of Islamization of India. He appointed his ex-salve Qutb-ud-din aybak as the de-facto Sultan of Delhi.
The sultan was, however, not satisfied with just being the ruler of Delhi and the surrounding areas. He brought his General Bhaltiyar Kalji to his court and gave him these orders.
"Kalji, I want you to march towards the Bay of Bengal and bring this entire Kafir (infidel) land under my rule. It is time for us to spread the teachings of the Holy Prophet," declared the Sultan.
General Kalji was ecstatic. For him, there was nothing more sacred than conforming to the words of the Holy Quran. Indeed, there we no soldier who was more faithful to the teachings of Islam than Kalji himself.
As he marched east towards the Bay of Bengal with his large force of disciplined troops, his task seemed easier than he had ever imagined. One after another, centers of Kafir power were leveled, and the idolaters were shown the Truth as taught by the Holy Prophet.They had marched for several days along the river Ganges and were now a few miles from Nalanda in Bihar. Bihar, known as Magadha in the ancient days, was where Buddha had attained Enlightenment. It was a land adorned with Buddhist Viharas and Stupas. It was also a land full of Hindu & Jain temples. Bihar was where all the three dharmic traditions had coexisted peacefully and had flourished throughout the ages.
As Kalji stopped his troops a couple of miles from the Nalanda complex, he was awed by its size and grandeur. What is this magnificent complex? He wondered. He ordered his soldier Abdulla to investigate.
"Abdulla, go and find out what that complex is. No other Kafir structure has piqued so much curiosity in me," the General ordered.
Abdulla went towards the complex gate where the guard stopped him. The guard informed him that, as the tradition went, he had to answer three questions before he entered the complex. He asked him to answer three questions about spiritual knowledge concerning Maya, Dharma, and God. This was a test that was mandated for anyone who wanted to enter the university. Unable to answer, Abdulla got irritated and went back to his master and reported what had transpired at the gate. This time, the general himself galloped towards the gate and ordered his men to follow him. The guard stopped General Kalji and asked him the same questions he had asked Abdulla, but Kalji had no time for that charade. He had more important matters to address, and Nalanda was simply a distraction. He calmly drew his sword and beheaded the guard.
General Kalji was furious that a non-believer had questioned his authority and had tried to stop him from entering the complex. However, as a devout Muslim, he realized that it was time to pray. He and his troops turned west towards Mecca and knelt down and prayed to Allah the Most Magnificent and the Most Merciful.
As he prayed, he remembered the command "And obey Allah and the Messenger, that you may be shown mercy." Further echoing in his mind were the following commandments: "and those who disbelieve, for them is destruction and He has made their deeds ineffective," "go and destroy each and every symbol of idolatry. Do not spare single idolaters," and "so when you meet in battle those who disbelieve, then smite the necks until when you have overcome them."
After the prayers were over, General Kalji and his troops were truly energized. The general ordered the troops to swarm the university and spare no infidels. Thousands of monks and students were beheaded and blood flowed in streams. Temples, Stupas, and statues were destroyed. Those who could run tried to save their lives by hiding in the library as no one inside the university was taught to be a fighter. Moreover, they had no arms and were defenseless.
Finally, the general and his men came in front of the library. An old monk came from inside and begged the general to spare at least the library.
"Books will do no harm, please do not destroy the library," begged the old monk.
"Books that spread falsehood surely have no place in this world," declared the general as he scoffed at the old monk. He, however, wanted to be certain about one thing.
"Is there a copy of the Holy Quran inside?" asked the general.
"No, there is not," replied the monk.
The answer infuriated the general beyond limits. The monks had to be punished as stated in Surah 48.13, "And if any believe not in Allah and His Messenger, We have prepared, for those who reject Allah, a Blazing Fire!"
"Then, it is settled. Burn the library," he ordered his troops as he swung his sword again, beheading the old monk.
As the library was engulfed in flames trapping those who had taken refuge in the building, General Kalji, who was utterly disgusted at thepractice of idolatry he had just witnessed, addressed his soldier Abdulla.
"Brother Abdulla, It is going to take a long time to eradicate idolatry from Hindustan. Insha'Allah, we will succeed one day, and we will clean this place forever. We shall make this Kafir land truly Dar Al-Islam.]
Historians believe that it took several months for the library to burn down. Knowledge that was collected and preserved over more than a millennium was lost. Indeed, many historians conclude that this was the beginning of the decline of Buddhism in India. It was also the beginning of the demise of ancient Indian scientific thought in mathematics, astronomy, metallurgy, and medicine.
What happened in Nalanda on that fateful day more than eight hundred years ago was not only a genocide of human life; it was also genocide of knowledge.
Post a Comment