ကမၻာမွာေက်ာ္ၾကားခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံကဘိန္းဘုရင္ႀကီးတစ္ေယာက္အေၾကာင္း

 
ကမၻာ့ဟီရိုးအင္းေစ်းကြက္ကိုခ်ဳပ္ကိုင္ခဲ့ဖူးတဲ့ ဘိန္းဘုရင္ႀကီး ခြန္ဆာ

ကမၻာ့မူးယစ္ရာဇာႀကီးေတြထဲမွာ ကိုကင္းဘုရင္ႀကီး ပက္ဘရို အက္စကိုဘာ (Pablo Escobar) ၿပီးရင္ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံက ခြန္ဆာ (Khun Sa) ကို အင္အားအႀကီးဆံုးလို႔သတ္မွတ္လို႔ရပါတယ္။ တစ္ခ်ိန္က ကမၻာ့ဟီရိုးအင္းေစ်းကြက္ရဲ႕ ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္းကို ခြန္ဆာႀကီးစိုးခဲ့တဲ့ ထုိုင္း၊ ျမန္မာ၊ လာအို သံုးႏိုင္ငံနယ္စပ္ေရႊႀတိဂံေဒသက တင္ပို႔ခဲ့တာျဖစ္သလုိ သူတို႔တင္ပို႔တဲ႔ ဟီရိုးအင္းေတြဟာ ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ သန္႔စင္မႈရွိတာမို႔ ကမၻာ့ေပၚမွာအေကာင္းဆံုးအမ်ိဳးအစားအျဖစ္ သတ္မွတ္ခံခဲ့ရဖူးပါတယ္။ ခြန္ဆာရဲ႕တင္ပို႔ခဲ့တဲ့ ဟီရိုးအင္းေတြဟာနယူးေယာက္ၿမိဳ႕အထိေရာက္ခဲ့သလို အေမရိကန္အစိုးရေတာင္ ဆုေငြေဒၚလာႏွစ္သန္း ထုတ္ခဲ့ရဖူးတဲ့ ဘိန္းဘုရင္ႀကီးပါ။ တရုတ္အမည္ကေတာ့ Chang Chi-Fu လုိ႔ေခၚပါတယ္။

ခြန္ဆာဆိုတာ ဘယ္သူလဲ

ထိုင္းႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီး ဝီလ်ံဘေရာင္းက ခြန္ဆာကို “မေကာင္းဆိုးဝါးေကာင္…ကမၻာႀကီးရဲ႕အဆိုးဝါးဆံုးရန္သူ” လုိ႔ေျပာခဲ့ဖူးသလို အဲ့ဒီအခ်ိန္တုန္းက ဘန္ေကာက္ပို႔စ္နဲ႔ ျမန္မာ့အလင္းသတင္းစာတို႔မွာ ဒီစကားကိုေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။ ရွမ္းစစ္ဘုရင္ႀကီး (သို႔) ဘိန္းဘုရင္မူးယစ္ရာဇာႀကီးလို႔ လူသိမ်ားခဲ့တဲ့ ခြန္ဆာကို ၁၉၃၄ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၁၇ ရက္ေန႔မွာ ေမြးဖြားခဲ့ပါတယ္။ ခြန္ဆာဟာ ရွမ္း၊ တရုတ္ကျပားတစ္ေယာက္ပါ။ အင္အား ၁၅၀၀၀ ခြဲေလာက္ရွိတဲ့ကိုယ္ပိုင္စစ္တပ္ကို ပုိင္ဆိုင္ထားခဲ့သူတစ္ဦးျဖစ္ခဲ့သလို ထိုင္း၊ ျမန္မာ၊ လာအို သံုးႏိုင္ငံနယ္စပ္ထိစပ္ေနတဲ့ ေရႊႀတိဂံေဒသကိုမင္းမူခဲ့တဲ့ ဘိန္းဘုရင္ႀကီးတစ္ပါးဆိုလည္းမမွားပါဘူး။
ခြန္ဆာရဲ႕အေဖကေတာ့ တရုတ္လူမ်ိဳး Khun Ai (Zhang Bingyao) ျဖစ္ၿပီး အေမကေတာ့ Nang Hseng Zoom ပါ။ ငယ္စဥ္က တရုတ္ျဖဴကူမင္တန္တပ္မွာ အမႈထမ္းခဲ့ဖူးေပမယ့္ ေနာက္ပိုင္းမွာ ကူမင္တန္ကခြဲထြက္ၿပီး ေနာက္လိုက္ရာဂဏန္းနဲ႔ကိုယ္ပိုင္တပ္ကို ထူေထာင္ခဲ့သူျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕တပ္ကို ၁၉၆၃ ခုႏွစ္မွာေတာ့ျမန္မာအစိုးရၾသဇာခံ လြယ္ေမာ္ကာကြယ္ေရးတပ္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရရဲ႕အေထာက္အပံ့ကိုယူၿပီး ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ (Shan State Army) ကို တိုက္ခိုက္ခဲ့ေပမယ့္ ေနာက္ပိုင္းအင္အားေကာင္းလာတဲ့အခါမွာေတာ့ ျမန္မာအစိုးရကိုအဆက္အသြယ္ျဖတ္ၿပီး ရွမ္းနဲ႔ ဝနယ္ေျမမ်ားအတြင္းမွာ ဘိန္းထုတ္လုပ္မႈလုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။



အေမရိကန္ႏိုင္ငံ အင္ဒီယာနာျပည္နယ္က လယ္သမားႀကီးတစ္ဦးလည္းျဖစ္သလို စီအိုင္ေအေထာက္လွမ္းေရးလည္းျဖစ္တဲ့ အက္ဂါဘူးအယ္လ္ (Edgar Buell) လုိေတြေတာင္ ခြန္ဆာႀကီးစိုးတဲ့အခ်ိန္တုန္းက ရွမ္းျပည္နယ္ကဘိန္းစိုက္ခင္းေတြဆီလာၿပီး စိုက္ပ်ိဳးေရးနည္းပညာ ျဖန္႔ျဖဴးေပးခဲ့တာမ်ိဳးလည္းရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ကဟီးရိုးအင္းထုတ္လုပ္မႈနဲ႔ေတာ့ ပက္သက္မႈမရွိပါဘူးတဲ့။ အဲ့ဒီအခ်ိန္တုန္းက ခြန္ဆာရဲ႕အဓိကၿပိဳင္ဖက္ကေတာ့တရုတ္အမ်ိဳးသားဝါဒီ မူးယစ္ေဆးဝါးကုန္သည္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး လီဝင္ဝွမ္ျဖစ္ပါတယ္။ လီဝင္ဝွမ္ဟာဘယ္ေလာက္အထိေပါက္ေရာက္သလဲဆိုရင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၊ ဗားဂ်ီးနီးယားျပည္နယ္၊ လန္ဂေလၿမိဳ႕ရွိ စီအိုင္ေအဌာနခ်ဳပ္အထိ ေျခတံလက္တံေတြျဖန္႔ထားႏိုင္တဲ့ပုဂၢိဳလ္ပါ။
၁၉၇၄ ခုႏွစ္ကေန ၁၉၈၈ ခုႏွစ္အတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံကို မူးယစ္ေဆးဝါးတိုက္ဖ်က္ဖို႔ အေမရိကန္ကေဒၚလာ ၈၁ သန္းေလာက္ေထာက္ပံ့ေပးဖူးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲ့ဒီအခ်ိန္အတြင္းမွာ ျမန္မာႏို္င္ငံရဲ႕မူးယစ္ေဆးဝါးထုတ္လုပ္မႈက မက္ထရစ္တန္ ၆၀၀ ကေန ၁၂၀၀ အထိ ႏွစ္ဆေလာက္တိုးသြားပါတယ္။ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္မွာ ၂၃၀၀ တန္အထိထြက္လာၿပီး ၁၉၉၄ ခုႏွစ္မွာေတာ့ ၂၆၀၀ အထိထြက္လာခဲ့့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံကို အာဖန္ဂန္နစၥတန္ၿပီးရင္ ဘိန္းစိုက္ပ်ိဳးထုတ္လုပ္မႈအမ်ားဆံုးႏိုင္ငံရယ္လို႔ အရင္တုန္းသတ္မွတ္ခဲ့တာလားမသိပါဘူး။

ၿပိဳင္ဖက္ကို စိန္ေခၚခဲ့တဲ့သူ

၁၉၆၉ ခုႏွစ္မွာေတာ့ ျမန္မာအစိုးရက ခြန္ဆာကို ဖမ္းဆီးႏိုင္ခဲ့ေပမယ့္  သူ႔ရဲ႕လက္ေထာက္ဗိုလ္မွဴးတစ္ေယာက္(ရဲေဘာ္ေဟာင္းႀကီး ခ်ာလီဝင္း ဟုေနာက္ပိုင္းသိရ) ကေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕စပ္စံထြန္းေဆးရံုမွာလာေရာက္တာ ဝန္ထမ္းေဆာင္ေနတဲ့ ရုရွားဆရာဝန္ႏွစ္ေယာက္ကိုဖမ္းဆီးၿပီးအက်ဥ္းသားခ်င္းအလဲအလွယ္လုပ္ခဲ့တာေၾကာင့္ ၁၉၇၃ ခုႏွစ္မွာ ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၇၆ ခုႏွစ္မွာေတာ့ သူ႔ရဲ႕ဘိန္းျဖဴလုပ္ငန္းေတြ ျပန္လည္အေျခက်သြားၿပီး ထိုင္းႏိုင္ငံေျမာက္ပိုင္း ဘန္ဟင္းတပ္ခ္ မွာလုပ္ကိိုင္ခဲ့တာပါ။


တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ၾသဇာအာဏာႀကီးလာတဲ့ခြန္ဆာဟာ အသက္ ၃၃ ႏွစ္အရြယ္မွာေတာ့ စီအိုင္ေအေက်ာေထာက္ ေနာက္ခံနဲ႔ ဘိန္းျဖဴေစ်းကြက္ကို ခ်ဳပ္ကိုင္ထားတဲ့ ကူမင္တန္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး လီဝင္ဝွမ္ကို စိန္ေခၚခဲ့ပါတယ္။ လီဝင္ဝွမ္ရဲ႕စနက္နဲ႔ အေမရိကန္က မူးယစ္ေဆးဝါးတုိက္ဖ်က္ေရးအဖြဲ႔ ဒီအီးေအ၊ စီအိုင္ေအနဲ႔ ထိုင္းအစိုးရတိုက္ေတြဟာ ခြန္ဆာရဲ႕စခန္းရွိတဲ့ဘန္ဟင္းတပ္ခ္ ရြာကိုဝင္ေရာက္တိုက္ခိုက္ခဲ့ပါတယ္။ အေသအေပ်ာက္မမ်ားခဲ့ေပမယ့္ ျပင္းထန္တဲ့တိုက္ပြဲတစ္ခုပါ။ ဒီေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ခြန္ဆာက လီဝင္ဝွမ္ကို ရိုးရွင္းတဲ့ကလဲ့စားေခ်မႈတစ္ခုလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါကေတာ့ ခ်င္းမိုင္က ခံတပ္သဖြယ္တည္ေဆာက္ထားၿပီး အခန္း (၄၀)ေလာက္ပဲတဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးလီရဲ႕စံအိမ္ႀကီးကို တီအမ္တီ (TNT) ေဖာက္ခြဲေရးယမ္းႏွစ္တန္ေလာက္သံုးၿပီး ထရပ္ကားတစ္စီးနဲ႔ ေဖာက္ခြဲပစ္ခဲ့တာပါ။ ခြန္ဆာနဲ ႔ေလာစစ္ဟန္ၾကားမွာ မူးယစ္ေဆးဝါးနဲ႔ပက္သက္တဲ့ ဇာတ္လမ္းတခ်ိဳ႕ရွိခဲ့ေပမယ့္ မေဖာ္ျပေတာ့ပါဘူး။
ဘိန္းလုပ္ငန္းေအာင္ျမင္ၿပီးေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ သူ႔ရဲ႕တပ္ဖြဲ႕ကို စည္းလံုးညီညြတ္သည့္ရွမ္းတပ္မေတာ္(Shan United Army) လို႔ အမည္ေျပာင္းခဲ့ၿပီး ရွမ္းလူမ်ိဳးမ်ားဖက္မွရပ္တည္ကာ ျမန္မာအစိုးရကို တိုက္ခိုက္ခဲ့ပါတယ္။


၁၉၈၅ ခုႏွစ္မွာေတာ့ စဝ္ကြန္းဆင္ (ေခၚ) မိုးဟိန္းဦးေဆာင္တဲ့ ရွမ္းေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး ရွမ္းျပည္နယ္အေရွ႕ပိုင္းအပါအဝင္ ရွမ္္း၊ ကယားနယ္စပ္အထိ ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္လာခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့MTA ေခၚ မုန္တိုင္းတပ္မေတာ္ (Mong Tai Army) ကိုဖြဲ႔စည္းၿပီး ေရႊႀတိဂံေဒသမွာ ဘိန္းျဖဴအေျမာက္အျမားထုတ္လုပ္ရာမွ ဘိန္းဘုရင္ႀကီးခြန္ဆာရယ္လို႔ တစ္ကမၻာလံုးမွာ ထင္ရွားလာခဲ့တာပါ။ သူ႔ရဲ႕ကိုယ္ပိုင္စစ္ဟာ အင္အား ၁၅၀၀၀ နီးပါးေလာက္ရွိတဲ့အျပင္ ေခတ္အမီဆံုးလက္နက္ေတြကိုပါတပ္ဆင္ေပးထားပါတယ္။  ကမၻာ့ဟီရိုးအင္းေစ်းကြက္ရဲ႕ ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္က ခြန္ဆာ ႀကီးစိုးတဲ့ေရႊႀတိဂံေဒသကထြက္တာျဖစ္ၿပီး သန္႔စင္မႈ ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိရွိတဲ့အတြက္ အရည္အေသြးအရမ္းေကာင္းလို႔ ေျပာစမွတ္တြင္ပါတယ္။

American Gangster ရုပ္ရွင္ကားထဲက ခြန္ဆာ

ဘိန္းဘုရင္ႀကီးခြန္ဆာဟာ ဘယ္ေလာက္အထိေက်ာ္ၾကားခဲ့သလဲဆိုရင္ ေဟာလီးဝုဒ္ရုပ္ရွင္ဇာတ္ကားႀကီးျဖစ္တဲ့ “American Gangster” သူ႔အေၾကာင္းတစ္စိတ္တစ္ပိုင္းကိုေဖာ္ျပခဲ့ရတဲ့အထိပါ။ “American Gangster” ရုပ္ရွင္ကားဆိုတာက အေမရိကန္မွာ မူးယစ္ေဆးဝါးျဖန္႔ျဖဴးေရာင္းခ်တဲ့ မာဖီးယားဆန္ဆန္ ဂိုဏ္းေခါင္းေဆာင္တစ္ေယက္အေၾကာင္း ျဖစ္ရပ္မွန္ကို ျပန္လည္ရိုက္ကူးထားတဲ့ရုပ္ရွင္ကားပါ။ နာမည္ႀကီးမင္းသားႏွစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့ Denzel Washiton နဲ႔ Russell Crowe တုိ႔ပါဝင္ၿပီး သူတို႔ရဲ႕အၿပိဳင္သရုပ္ခ်က္ေတြေၾကာင့္ လူတိုင္းႏွစ္ၿခိဳက္ခဲ့ၾကသလို အျမတ္အစြန္းအမ်ားအျပားရခဲ့တဲ့ကားတစ္ကားလည္းျဖစ္ပါတယ္။ဒီဇာတ္ကားမွာေတာ့ အေမရိကန္မွာမူးယစ္ေဆးဝါးျဖန္႔ျဖဴးေရာင္းခ်ေနတဲ့ လူဆိုးေခါင္းေဆာင္ Frank Lucas ကခြန္ဆာဆီမွာ ဘိန္းျဖဴအေရာင္းအဝယ္ကိစၥတိုက္ရိုက္လာေရာက္ ေဆြးေႏြးတဲ့အေၾကာင္းကို ရိုက္ကူးေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ရုပ္ရွင္ထဲမွာေတာ့ ခြန္ဆာလို႔မသံုးဘဲ Chinese General လို႔သာသံုးႏႈန္းထားပါတယ္။ Wikipeida မွာၾကည့္ရင္ေတာ့ ခြန္ဆာေနရာမွာ Ric Young က သရုပ္ေဆာင္ထားတယ္ဆိုၿပီးေတြ႕ရမွာပါ။

လက္နက္ခ်ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းစြာေနထိုင္ခဲ့တဲ့သူ

ခြန္ဆာက အသက္ႀကီးလာတဲ့အခ်ိိန္ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္မွာေတာ့ ျမန္မာအစိုးရဆီမွာ လက္နက္နဲ႔ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလဲဖို႔ ျပင္ဆင္ပါတယ္။အဲ့ဒီတုန္းကေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးခင္ညႊန္႕ကတာဝန္ရွိတဲ့သူတစ္ေယာက္ပါ။ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ေဆြးေႏြးဖို႔ကိစၥကို အစပိုင္းမွာတုန္းကေတာ့ ထိုင္းႏိုင္ငံခ်င္းမိုင္မွာေတြ႔ဖို႔ခ်ိိန္းၾကေပမယ့္ ခ်င္းမိုင္ဆိုတာက နည္းနည္းရႈပ္တဲ့ေဒသျဖစ္တာမို႔လို႔ ကိုယ့္ရဲ႕ႏိုင္ငံထဲကတာခ်ီလိတ္ၿမိဳ႕မွာပဲ ေတြ႔ဖို႔ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ ခြန္ဆာရဲ႕စခန္းက ႏွစ္ႏိုင္ငံနယ္စပ္မွာဆိုေတာ့ အစိုးရစစ္တပ္ေတြတိုက္မယ္ဆိုရင္ ေျခလ်င္တပ္ေတြနဲ႔ပဲတိုက္လို႔ ရတာေၾကာင့္ အျပတ္မရွင္းႏိုင္ခဲ့တာလားမသိပါ။ အေျမာက္နဲ႔ပစ္ရင္ တစ္ဖက္ထိုင္းႏိုင္ငံထဲ က်ည္ေတြက်သြားႏိုင္သလို ေလယာဥ္နဲ႔ဗံုးႀကဲမယ္ဆိုရင္လည္း အတူတူပါပဲ။ ခြန္ဆာဆိုတာက အေမရိကန္အစိုးရက ေဒၚလာႏွစ္သန္းဆုေငြထုတ္ထားတဲ့ မူးယစ္ရာဇာႀကီးဆိုေတာ့ အလင္းဝင္တာနဲ႔တၿပိဳင္နက္ အေမရိကန္က ျမန္မာအစိုးရကို တရားခံကိုလႊဲေျပာင္းေပးဖုိ႔ ေတာင္းဆိုပါတယ္။



ဒါေပမယ့္ အစိုးရခ်င္းသေဘာတူညီမႈစာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုထားတာမ်ိဳးမရွိတာေၾကာင့္ လႊဲေျပာင္းေပးျခင္းမရွိပါဘူး။ လက္နက္နဲ႔ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလဲၿပီးေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ခြန္ဆာက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာပဲ အေျခခ်သြားပါတယ္။ ရန္ကုန္၊ မႏၱေလးနဲ႔ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ေတြမွာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈလုပ္ငန္းေတြကို လုပ္ကုိင္ရင္း ေနာက္ဆံုးရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ ကြယ္လြန္သြားခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူ႔ရဲ႕ပိုင္ဆိုင္မႈေတြဘယ္ေလာက္အထိရွိခဲ့မယ္ဆိုတာကေတာ့ ဘယ္သူမွတိတိက်က်မွတ္တမ္းမတင္ႏိုင္ခဲ့ပါဘူး။ ကြယ္လြန္တဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ အသက္ ၇၃ ႏွစ္အရြယ္ရွိၿပီး ေျမာက္ဥကၠလာေရေဝးသုသာန္မွာ ေျမျမွဳပ္ခဲ့တယ္လုိ႔သိရပါတယ္။



မွတ္ခ်က္။   ။ ခြန္ဆာအေၾကာင္းအေသးစိတ္သိခ်င္ရင္ေတာ့ Ron Felber ေရးတဲ့ The Hunt For Khun Saစာအုပ္ကိုဖတ္ၾကည့္ပါ။ စာေရးဆရာ ေအာင္ေအး (ရန္ကုန္တကၠသိုလ္) က ဘိန္းဘုရင္ခြန္ဆာကိုေျခရာခံျခင္းဆိုတဲ့ အမည္နဲ႔ဘာသာျပန္ထားပါတယ္။
Ref: https://en.wikipedia.org/wiki/Khun_Sa
ေအာင္ေအး (ရန္ကုန္တကၠသိုလ္) – ဘိန္းဘုရင္ခြန္ဆာကိုေျခရာခံျခင္း
ျမတ္ခိုင္ –  ဦးခင္ညႊန္႔ႏွင့္အင္တာဗ်ဴး